Hà Tĩnh: Tạo sinh kế bền vững - Nâng chất dinh dưỡng để “không ai bị bỏ lại phía sau”

<p style="text-align: justify;">Thực hiện Chương trình mục tiêu quốc gia giảm nghèo bền vững giai đoạn 2021 - 2025, tỉnh Hà Tĩnh không chỉ tập trung vào việc “xoá nghèo”, mà còn đặc biệt chú trọng “tạo sinh kế” và “nâng chất dinh dưỡng” cho người nghèo, hộ cận nghèo và nhóm đối tượng yếu thế. Hai trụ cột này được tỉnh triển khai đồng thời thông qua các dự án, tiểu dự án cụ thể nhằm đạt được mục tiêu giảm nghèo đa chiều, bền vững.</p>

Tạo sinh kế - Nâng tầm đời sống người dân vùng khó

Thực hiện Chương trình mục tiêu quốc gia giảm nghèo bền vững giai đoạn 2021 - 2025, Hà Tĩnh đã huy động tổng nguồn lực 376,8 tỷ đồng, trong đó ngân sách Trung ương chiếm hơn 79%, phần còn lại là vốn đối ứng của tỉnh và đóng góp từ người dân tham gia các dự án. Nguồn vốn ấy được quản lý, sử dụng hiệu quả, trở thành "đòn bẩy" giúp các địa phương phát huy nội lực, từng bước cải thiện sinh kế cho hộ nghèo, cận nghèo.

Nổi bật trong số đó là Dự án 3: Hỗ trợ phát triển sản xuất, cải thiện dinh dưỡng, được coi là "linh hồn" của chương trình khi trực tiếp tác động tới đời sống của người dân. Riêng Tiểu dự án 1: Hỗ trợ phát triển sản xuất trong lĩnh vực nông nghiệp được triển khai với tổng vốn 63 tỷ đồng, thực hiện 323 mô hình tại 12/12 huyện, thành phố, thị xã. Trong đó có tới 315 mô hình chăn nuôi (lợn, bò, gà, dê, ong...) và 8 mô hình trồng trọt (cam, bưởi), thu hút gần 4.000 hộ dân tham gia.

Các mô hình được lựa chọn dựa trên điều kiện tự nhiên, tập quán sản xuất và lợi thế từng địa phương. Ở Hương Khê, người dân mạnh dạn chuyển sang nuôi bò lai sinh sản; ở Kỳ Anh, mô hình nuôi ong lấy mật và trồng cam phát triển mạnh; còn tại Đức Thọ, phong trào nuôi gà thả vườn, trồng bưởi Phúc Trạch mang lại thu nhập cao, ổn định. Nhờ được hỗ trợ kỹ thuật, con giống và tập huấn phương pháp sản xuất mới, người dân đã dần thay đổi tư duy, chuyển từ làm nhỏ lẻ sang hướng hàng hóa, từ "được hỗ trợ" sang "chủ động sản xuất".

Đến nay, gần 2.000 hộ gia đình trong tỉnh đã thoát nghèo, thoát cận nghèo bền vững. Nhiều hộ không chỉ tự vươn lên mà còn trở thành "hạt nhân lan tỏa" kinh nghiệm cho cộng đồng, góp phần hình thành chuỗi liên kết sản xuất, tiêu thụ nông sản. Mỗi mô hình không chỉ mang lại thu nhập mà còn khơi dậy khát vọng làm giàu chính đáng ngay trên mảnh đất quê hương.

Tuy vậy, việc triển khai dự án vẫn gặp không ít khó khăn. Thủ tục, hồ sơ còn phức tạp; một số quy định giữa Trung ương và địa phương chưa thống nhất khiến cơ sở lúng túng trong thực hiện. Song, với sự chỉ đạo quyết liệt của tỉnh và sự vào cuộc của cả hệ thống chính trị, những vướng mắc dần được tháo gỡ. Chính quyền các cấp đang tiếp tục rà soát, đơn giản hóa quy trình, tăng phân cấp cho cơ sở, để người dân thực sự là trung tâm của mọi hoạt động hỗ trợ.

Kinh nghiệm thực tế từ Hà Tĩnh cho thấy, khi người dân được trao "cần câu" - là kiến thức, kỹ thuật và niềm tin, họ có thể tự mình thay đổi cuộc sống. Giảm nghèo không còn là cuộc vận động ngắn hạn, mà là quá trình nâng cao năng lực, mở rộng cơ hội để mỗi người dân làm chủ tương lai của chính mình.

Nâng chất dinh dưỡng - Vì tương lai khỏe mạnh của trẻ em nghèo

Song song với phát triển sinh kế, Hà Tĩnh đặc biệt quan tâm đến sức khỏe và dinh dưỡng của người dân, nhất là trẻ em ở vùng khó. Với tổng kinh phí 15,7 tỷ đồng, Tiểu dự án 2: Cải thiện dinh dưỡng được triển khai đồng bộ, hướng đến mục tiêu nâng cao thể trạng và tầm vóc cho thế hệ tương lai.

Các hoạt động của tiểu dự án trải rộng từ phòng, chống suy dinh dưỡng cho trẻ dưới 5 tuổi, tư vấn dinh dưỡng cho phụ nữ mang thai và bà mẹ có con nhỏ, đến tăng cường chất lượng bữa ăn học đường cho học sinh. Tại các xã vùng núi như Hương Sơn, Vũ Quang, cán bộ y tế cơ sở thường xuyên đến tận bản làng để kiểm tra, tư vấn dinh dưỡng, hướng dẫn bà con chế biến bữa ăn đủ chất, phù hợp điều kiện thực tế.

Những con số biết nói minh chứng cho hiệu quả của chương trình: 2.186 trẻ dưới 5 tuổi được bổ sung đa vi chất; 708 trẻ được theo dõi, can thiệp suy dinh dưỡng cấp tính; gần 4.700 bà mẹ được tư vấn chế độ ăn cho con; hơn 24.000 học sinh được giáo dục dinh dưỡng, trong đó 7.140 em được bổ sung vi chất thiết yếu. Nhờ đó, tỷ lệ suy dinh dưỡng thấp còi, thiếu vi chất dinh dưỡng ở trẻ em thuộc hộ nghèo, cận nghèo giảm rõ rệt; nhiều trường học vùng sâu, vùng xa đã duy trì mô hình "bữa ăn học đường đủ dinh dưỡng" với sự chung tay của phụ huynh và cộng đồng.

Tuy nhiên, Tiểu dự án 2 cũng đối mặt với một số hạn chế: Phạm vi thụ hưởng còn hẹp do Hà Tĩnh không còn huyện nghèo, xã đặc biệt khó khăn; nguồn lực xã hội hóa còn hạn chế khiến việc duy trì hoạt động dinh dưỡng tại cộng đồng chưa thực sự bền vững. Để khắc phục, Hà Tĩnh đang hướng tới huy động thêm nguồn lực từ doanh nghiệp, tổ chức và cá nhân; đồng thời tăng cường truyền thông nâng cao nhận thức về dinh dưỡng hợp lý, bởi một cơ thể khỏe mạnh là nền tảng vững chắc nhất cho sự phát triển bền vững.

Đến cuối năm 2024, Hà Tĩnh chỉ còn 9.236 hộ nghèo (tỷ lệ 2,4%) và 11.736 hộ cận nghèo (tỷ lệ 3,04%), giảm trung bình gần 0,8% hộ nghèo mỗi năm. Kết quả ấy phản ánh nỗ lực không ngừng của chính quyền và người dân trong hành trình xây dựng một tỉnh năng động, thịnh vượng.

Thời gian tới, Hà Tĩnh sẽ tiếp tục hoàn thiện cơ chế, chính sách, tạo điều kiện để các địa phương chủ động thực hiện những mô hình giảm nghèo phù hợp với điều kiện thực tế. Tỉnh cũng chú trọng tuyên truyền, nâng cao nhận thức và tinh thần tự lực, giúp người dân chủ động hơn trong phát triển kinh tế, cải thiện đời sống.

Cùng với đó, Hà Tĩnh sẽ huy động và sử dụng hiệu quả các nguồn lực xã hội hóa từ doanh nghiệp, tổ chức và cộng đồng để mở rộng những mô hình sản xuất hiệu quả, chăm sóc sức khỏe, nâng cao chất lượng cuộc sống người dân. Với sự vào cuộc đồng bộ của cả hệ thống chính trị và sự đồng thuận của người dân, Hà Tĩnh đang từng bước hướng tới mục tiêu giảm nghèo bền vững, bảo đảm an sinh xã hội và không để ai bị bỏ lại phía sau.