Kiến tạo hệ sinh thái đổi mới sáng tạo cho thế hệ trẻ Việt Nam

<p style="text-align: justify;">Ngày 26/6, trong khuôn khổ chuyến thăm và làm việc tại Việt Nam từ ngày 25-26/9/2025, ông Daren Tang, Tổng Giám đốc Tổ chức Sở hữu trí tuệ thế giới (WIPO) đã có buổi tọa đàm với Học viện Công nghệ Bưu chính viễn thông về định hướng phát triển hệ sinh thái đổi mới sáng tạo cho thế hệ trẻ của Việt Nam trong thời gian tới.</p>

Sự bùng nổ của hàng loạt công nghệ mới như trí tuệ nhân tạo (AI), blockchain... đang định hình lại phương thức sản xuất, công cụ làm việc và thậm chí là các mô hình kinh doanh truyền thống, tạo ra những thách thức lớn nhưng cũng mở ra những cơ hội chưa từng có. Đây là thời điểm vàng để tận dụng những thành tựu mới này để thay đổi cốt lõi động lực phát triển của quốc gia, gia tăng giá trị cho nền kinh tế nhanh, bền vững.

Phát biểu khai mạc tọa đàm, Thứ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ Hoàng Minh khẳng định về năng lực, sức sáng tạo của thế hệ trẻ Việt Nam với hơn 20 triệu thanh niên, chiếm gần 20% dân số, thế hệ trẻ Việt Nam không chỉ là lực lượng lao động tương lai, mà còn là động lực chính thúc đẩy sự phát triển của đất nước.

Những thành tích nổi bật tại Olympic Tin học quốc tế, Olympic Trí tuệ nhân tạo hay Cuộc thi Sáng tạo khoa học kỹ thuật quốc tế năm 2025 là minh chứng cho tiềm năng đó. Thứ trưởng tin tưởng rằng khi được tạo điều kiện, thế hệ trẻ có khả năng vươn ra thế giới, góp phần đưa Việt Nam trở thành trung tâm đổi mới sáng tạo của khu vực.

Thứ trưởng cũng nêu rõ, các Nghị quyết của Bộ Chính trị về khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo và giáo dục đào tạo (Nghị quyết 57 và 71) đã tạo nền tảng quan trọng để xây dựng hệ sinh thái đổi mới sáng tạo, trong đó giáo dục sở hữu trí tuệ đóng vai trò cầu nối giữa sáng tạo và ứng dụng thực tiễn. Bộ KH&CN đang tham mưu xây dựng Đề án Quốc gia khởi nghiệp, khuyến khích tinh thần sáng tạo, biến tài sản trí tuệ thành động lực phát triển kinh tế.

Đây là chiến lược quốc gia dài hạn, là sự nghiệp của toàn dân và cũng là không gian mới để phát huy sức mạnh của trí tuệ, của tài sản trí tuệ trong kỷ nguyên mới, là động lực chính để phát triển nhanh lực lượng sản xuất hiện đại, hoàn thiện quan hệ sản xuất, tạo ra môi trường, công cụ, thị trường mới cho khởi nghiệp.

WIPO cam kết hỗ trợ khởi nghiệp, đổi mới sáng tạo ngay từ cấp cơ sở

Trong thời gian qua, Việt Nam đã nhận được sự hợp tác, hỗ trợ tích cực từ cộng đồng quốc tế, nổi bật là WIPO. Kể từ khi Việt Nam gia nhập WIPO năm 1976, WIPO đã đồng hành cùng Bộ Khoa học và Công nghệ trong việc xây dựng và phát triển hệ thống sở hữu trí tuệ quốc gia, đặc biệt là các hoạt động giáo dục, đào tạo về sở hữu trí tuệ. WIPO đã hỗ trợ đào tạo hàng ngàn cán bộ, chuyên gia sở hữu trí tuệ qua các chương trình của WIPO Academy và các chương trình giáo dục, đào tạo khác.

Từ năm 2019, WIPO đã tổ chức các chương trình sở hữu trí tuệ dành cho thế hệ trẻ và giáo viên (IP for Youth & Teachers) cùng các danh hiệu Đại sứ trẻ sở hữu trí tuệ cần tôn vinh các ý tưởng sáng tạo của thế hệ trẻ Việt Nam. Gần đây, WIPO cũng đã triển khai Chiến lược trao quyền cho giới trẻ (Youth Empowerment Strategy IP-YES! 2024), nhấn mạnh vai trò giáo dục sở hữu trí tuệ cho thế hệ trẻ để thúc đẩy sáng tạo bền vững.

Ông Daren Tang, Tổng Giám đốc WIPO thực sự phấn khởi khi có rất nhiều bạn sinh viên đến tham dự tọa đàm và quan tâm đến đổi mới sáng tạo. Ông cho rằng khi những học sinh được khuyến khích áp dụng kiến thức của mình để giải quyết các vấn đề thực tiễn, đó chính là lúc nền tảng cho những đổi mới công nghệ vĩ đại thực sự được hình thành.

Tổng Giám đốc WIPO cũng cam kết WIPO sẽ đồng hành với Việt Nam trong việc hỗ trợ sáng tạo và khởi nghiệp ngay từ cấp cơ sở. "Trao cơ hội và hỗ trợ cho những người sáng tạo, khởi nghiệp ngay từ những bước đi đầu tiên. Khi họ thành công, họ không chỉ xây dựng sự nghiệp cho bản thân, mà còn tạo việc làm và mang lại giá trị cho cộng đồng", ông Daren Tang nhấn mạnh.

PGS, TS Đặng Hoài Bắc, Giám đốc Học viện Công nghệ Bưu chính viễn thông cảm ơn những chia sẻ của Tổng Giám đốc WIPO và tin rằng những chia sẻ và kinh nghiệm của WIPO sẽ mở ra những chân trời mới, thắp lên ngọn lửa đam mê và khát vọng sáng tạo trong mỗi người trẻ Việt Nam. "Chúng tôi cam kết sẽ tiếp tục đẩy mạnh các hoạt động nghiên cứu, đổi mới sáng tạo và không ngừng nâng cao nhận thức về sở hữu trí tuệ, góp phần xây dựng một Việt Nam vững mạnh, giàu trí tuệ và hội nhập", PGS, TS Đặng Hoài Bắc cho biết.

Trong khuôn khổ buổi hội thảo, các chuyên gia, khách mời cũng bấm nút ra mắt Liên minh Hợp tác Sở hữu trí tuệ và đổi mới sáng tạo./.