Ngành Bưu chính Viễn thông - 80 năm anh hùng

<p>Sinh ra trong cách mạng, lớn mạnh cùng đất nước, 80 năm qua, từ những ngày đầu cách mạng đến giai đoạn hội nhập và phát triển, ngành Bưu chính Viễn thông đã khẳng định vị trí và vai trò quan trọng trong sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc. Trong hành trình 80 năm ấy, đã có hàng vạn người con của Ngành hi sinh vì đất nước, nhiều tấm gương anh hùng đã được vinh danh.</p>

Những chiến công thầm lặng

Năm 1954, sau khi Hiệp định Giơ-ne-vơ được ký kết, đất nước tạm thời chia cắt thành hai miền. Thực hiện lời dạy của Chủ tịch Hồ Chí Minh "Việc liên lạc là một việc quan trọng bậc nhất trong công tác cách mạng", giao thông liên lạc như thần kinh, mạch máu của con người, lực lượng giao bưu, thông tin tiếp tục đóng vai trò quan trọng trong phục vụ sự lãnh đạo của Ðảng trên cả hai chiến trường Nam - Bắc.

Năm 1961, Trung ương Cục miền Nam được thành lập, trực tiếp lãnh đạo cách mạng miền nam. Trung ương Cục đã thành lập các Ban chuyên môn phục vụ lãnh đạo kháng chiến, trong đó có Ban Thông tin (năm 1961) và Ban Giao bưu vận (ngày 02/6/1962), đánh dấu bước phát triển mới về tổ chức và lực lượng của hai ngành giao bưu và thông tin.

Với nhiệm vụ xây dựng, bảo vệ các đường dây đưa người, vũ khí, hàng hóa từ Bắc vào Nam đến việc chuyển công văn, tài liệu, chủ trương, nghị quyết của Trung ương Cục; tổ chức các phiên liên lạc của Trung ương Cục, mã dịch điện mật của đối phương... Những chiến công của các chiến sĩ giao bưu, thông tin tuy thầm lặng nhưng rất đỗi anh hùng. Người trước ngã xuống, người sau lại đứng lên, tiếp bước để cho hành trình giao bưu, làn sóng thông tin không bao giờ ngừng.

Không chỉ gan dạ, kiên cường trong chiến đấu, những chiến sĩ giao bưu, thông tin còn mưu trí, sáng tạo trong công việc để hoàn thành xuất sắc mọi nhiệm vụ cách mạng giao phó, như viết tài liệu "tàng hình" bằng bạch chỉ; vận dụng hàng trăm cách ngụy trang để vận chuyển tài liệu, che giấu thiết bị điện đài; trong điều kiện thiếu thốn vẫn tự chế, lắp ráp được các thiết bị thu phát vô tuyến điện; tạo ra các cụm đài thật, tín hiệu giả (đài B6) để đánh lạc hướng đối phương... Dù bị địch càn quét, bắt bớ ráo riết, phải di chuyển qua hàng chục địa điểm nhưng những con đường giao liên, những cánh sóng thông tin vẫn lan tỏa khắp chiến trường miền nam, tạo nên hệ thống thông tin huyết mạch quan trọng của sự nghiệp cách mạng giải phóng miền nam.

Nói đến chữ "Trung thành", chúng ta nhớ ngay đến những chiến sĩ giao bưu, giao liên theo cách mạng từ những ngày còn trong thời kỳ trứng nước. Những chiến sĩ ấy bất chấp mọi khó khăn gian khổ, luôn một lòng trung thành với sự nghiệp cách mạng của Đảng và đất nước.

Ðã gần 40 năm trôi qua kể từ khi đất nước thống nhất, nhưng những chiến công của các chiến sĩ giao bưu, thông tin Trung ương Cục miền Nam vẫn còn sáng mãi. Ðó là câu chuyện của liệt sĩ giao liên mới 16 tuổi Võ Văn Hai thuộc Ban Giao bưu vận Khu 6. Ðầu năm 1967, khi nhận lệnh chuyển thư "hỏa tốc", giao liên Võ Văn Hai chẳng may bị lọt vào ổ phục kích của Mỹ tại cung đường Hồng Lam - Hồng Chính. Dù bị thương nhưng Võ Văn Hai đã nhanh trí vùi tài liệu xuống cát. Khi địch đến gần định bắt sống, Võ Văn Hai đã nắm chặt quả lựu đạn được rút chốt sẵn ném tiêu diệt gần 10 tên địch và anh dũng hy sinh. Sự dũng cảm của liệt sĩ Võ Văn Hai đã để lại niềm cảm phục, tiếc thương cho rất nhiều đồng đội...

Không chỉ lực lượng giao bưu, thông tin cũng là mục tiêu bị địch dùng mọi thủ đoạn đánh phá, tiêu diệt hòng cắt đứt liên lạc của cơ quan đầu não cách mạng. Nếu như giao liên có công văn hỏa tốc quan trọng khẩn cấp, phải chạy ngày đêm trên đường, thì khối lượng công việc của điện đài cũng rất lớn. Ðến chiến dịch, hầu hết cả khối bức điện đều khẩn, những phiên liên lạc dày đặc suốt 24 giờ mỗi ngày. Dù nhịn ngủ suốt tuần, suốt tháng hay địch càn sắp đến nơi cũng đều phải lên máy làm việc đúng giờ. Sự ác liệt của chiến tranh đã lấy đi sinh mạng của rất nhiều chiến sĩ thông tin. Dù vậy, trong hoàn cảnh nào họ cũng luôn thể hiện tinh thần bất khuất, trung kiên với cách mạng. Liệt sĩ Nguyễn Khánh, khi bị trúng đạn đứt lìa cả hai chân, trước khi tắt thở còn hỏi: "Máy mình có bị hỏng không?". Những tấm gương liệt sĩ giao bưu, thông tin ấy luôn sống mãi trong lòng thế hệ những người làm bưu điện hôm nay.

Nhiều chiến sĩ giao bưu, giao liên trong vùng địch tạm chiếm đã "Dũng cảm" chấp nhận hy sinh, xả thân vì mạng lưới, vì cách mạng, vì đất nước. Trong giai đoạn tổng tấn công và nổi dậy mùa Xuân năm 1975, nhiều chiến sĩ giao bưu, giao liên đã quên mình xả thân vì công việc, lần theo đường dây xuyên rừng để nối từng đoạn dây bị bom đạn đánh đứt, cũng có người bị thương vong bởi thú dữ…

Như AHLĐ Nguyễn Văn Số, sinh năm 1930 tại Mai Hóa, Tuyên Hóa, Quảng Bình, là thợ dây Đội Kiểm tu đường trục thuộc Ty Bưu điện Truyền thanh Quảng Bình. Với khẩu hiệu "Đứt dây như đứt ruột, gãy cột như gãy xương", ông đã dùng 2 cánh tay cầm hai đầu dây đứt, biến thân mình thành dây nối để đảm bảo liên lạc thông suốt khi đang có cuộc điện đàm khẩn từ Trung ương vào Vĩnh Linh. Hình ảnh ấy sẽ sáng mãi như chính tấm lòng quả cảm, gan dạ của ông và sẽ được thế hệ những người làm bưu điện mãi mãi ghi nhớ.

Sáng mãi những tấm gương Anh hùng Lao động

Với hai chữ "Sáng tạo", thời chống Pháp, chống Mỹ, các chiến sĩ thông tin liên lạc đã có nhiều sáng tạo trong chiến đấu, nhưng người ở hậu phương cũng có những sáng kiến vô cùng đáng khâm phục. Chúng ta có thể kể đến tấm gương Anh hùng Lao động Hoàng Trung Vinh, thanh niên miền Nam tập kết ra Bắc, làm việc ở Nhà máy Thiết bị Bưu điện, rất giỏi về trang thiết bị, đặc biệt là nguồn điện. Nhiều thiết bị hết hạn sử dụng đã được ông tái tạo lại để phục vụ mạng lưới. Ông đã từng chế tạo, thay thế 1 dynamo 1000 ampe chuyên phát điện, giúp Nhà máy in Báo Nhân Dân vận hành hoạt động in ấn trong giai đoạn hết sức cần thiết.

Hoặc tấm gương Anh hùng Lao động Châu Văn Huy ở Bưu điện Hà Nội. Với lòng say mê nghề nghiệp và sự dày dạn kinh nghiệm về tổng đài điện thoại kỹ thuật, ông đã hoàn thành việc lắp đặt tổng đài 3.000 số đầu tiên của Hà Nội.

Anh hùng Lao động Đặng Văn Thân từng trăn trở rất nhiều trong công tác quản lý ngành. Trong bối cảnh đất nước còn bị cấm vận, mạng lưới lạc hậu, thô sơ, chắp vá, năm 1986, cả nước chỉ có 0,203 máy điện thoại trên 100 dân, ông đã quyết định áp dụng giải pháp "đi tắt đón đầu", đề cao tinh thần "tự lực tự cường", liên doanh liên kết với các nhà đầu tư nước ngoài phù hợp với nhu cầu phát triển và mạng lưới của Việt Nam.

Chiến dịch tăng tốc 1993 – 1995 phát triển mạng lưới trên cả 3 phương diện "Tốc độ - Tiêu chuẩn – Tin học" cũng do ông đề xuất. Từ năm 1986 đến 1990, trên toàn mạng có 122.442 máy điện thoại, đến năm 1992 toàn mạng đã có 170.000 máy. Đến năm 1995, chỉ sau 3 năm, tổng số máy trên toàn mạng lưới viễn thông đã đạt con số hơn 700.000, đạt chỉ tiêu 1 máy điện thoại trên 100 dân vào đúng dịp 15/8/1995 chào mừng kỷ niệm 50 năm ngày truyền thống ngành Bưu điện, về đích sớm hơn 5 năm so với định hướng kế hoạch ban đầu.

Trong diễn văn tại Lễ dâng hương tưởng niệm các Anh hùng liệt sĩ ngành Bưu điện nhân kỷ niệm 80 năm Ngày Truyền thống ngành Bưu điện, Bộ trưởng Bộ KH&CN Nguyễn Mạnh Hùng nhắc lại đạo lý "Uống nước nhớ nguồn", khẳng định hòa bình hôm nay là thành quả từ máu xương của các thế hệ đã ngã xuống. Khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số phát triển được như ngày nay cũng thấm đẫm tinh thần và hương hồn của các anh hùng liệt sỹ. Trách nhiệm của chúng ta là viết tiếp câu chuyện của thế hệ mình, xây dựng một Việt Nam hùng cường, thịnh vượng, có đủ sức mạnh để bảo vệ Tổ quốc, để hòa bình lâu dài, để đất nước phát triển bền vững./.