Nghệ An bứt phá vì mục tiêu giảm nghèo bền vững: Từ chính sách đến hành động

Năm 2025 đánh dấu bước chuyển mạnh mẽ trong hành trình giảm nghèo đa chiều của Nghệ An, năm bản lề để hiện thực hóa các mục tiêu của Chương trình mục tiêu quốc gia giảm nghèo bền vững giai đoạn 2021 - 2025.

Giảm nghèo bền vững được xác định là trọng tâm trong phát triển kinh tế - xã hội

Với trọng tâm là các huyện miền núi và vùng khó khăn, Kế hoạch số 360/KH-UBND ngày 20/5/2025 của Ủy ban nhân dân tỉnh Nghệ An đã cụ thể hóa chỉ đạo của Chính phủ tại Quyết định số 90/QĐ-TTg phê duyệt Chương trình mục tiêu quốc gia giảm nghèo bền vững giai đoạn 2021 - 2025, chuyển hướng từ hỗ trợ an sinh sang tạo sinh kế, phát triển hạ tầng và tăng năng lực cho người dân - hướng tới mục tiêu không ai bị bỏ lại phía sau.

Kế hoạch đặt mục tiêu kép: Cải thiện đời sống, tăng thu nhập cho người dân và hạn chế tái nghèo, đặc biệt tại vùng miền núi, vùng sâu, vùng xa. Giảm tỷ lệ hộ nghèo toàn tỉnh Nghệ An từ 1,0-1,5%, vùng miền núi từ 2-3%, các huyện nghèo từ 4-5%. Trước ngày 31/7/2025, tỉnh Nghệ An hoàn thành 100% hỗ trợ nhà tạm, nhà dột nát cho hộ nghèo, hộ cận nghèo.

Các huyện trọng điểm (thời điểm trước ngày 01/7/2025) được ưu tiên nguồn lực là Kỳ Sơn, Tương Dương, Quế Phong, Quỳ Châu, cùng với nhóm đối tượng đặc thù: hộ nghèo dân tộc thiểu số, người có công, người khuyết tật, phụ nữ nghèo, trẻ em khó khăn. Tầm nhìn của tỉnh Nghệ An là kết hợp giữa giảm nghèo và xây dựng nông thôn mới, gắn với Chương trình Mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế - xã hội vùng dân tộc thiểu số và miền núi theo tinh thần của Đảng và Chính phủ.

Trên nền tảng đó, các dự án thành phần của Chương trình được triển khai đồng bộ, hướng tới ba trụ cột:

Thứ nhất, trụ cột kinh tế - sinh kế: Đa dạng hóa mô hình, mở rộng cơ hội. Giảm nghèo không chỉ là hỗ trợ, mà là tạo cơ hội để người dân tự vươn lên. Các Dự án 2, 3 và 4 của Chương trình tập trung vào phát triển sản xuất, tín dụng chính sách và việc làm bền vững.

Dự án 2 - Đa dạng hóa sinh kế và phát triển mô hình giảm nghèo và Dự án 3: Hỗ trợ phát triển sản xuất, cải thiện dinh dưỡng, do Sở Nông nghiệp và Môi trường chủ trì, hướng tới phát triển nông nghiệp hàng hóa, khuyến khích liên kết sản xuất theo chuỗi giá trị.

Dự án 4 - Phát triển giáo dục nghề nghiệp và việc làm bền vững: gồm ba tiểu dự án đào tạo nghề, đưa lao động đi làm việc ở nước ngoài, và hỗ trợ việc làm tại chỗ. Đặc biệt, Chương trình xuất khẩu lao động được xem là "đột phá kép"- vừa tạo thu nhập, vừa hình thành đội ngũ lao động có tay nghề.

Thứ hai, trụ cột Hạ tầng và An sinh cơ bản: Xây nền vững cho vùng nghèo. Hạ tầng và dịch vụ xã hội là điều kiện tiên quyết để người dân thoát nghèo bền vững.

Dự án 1 - Hỗ trợ đầu tư phát triển hạ tầng kinh tế - xã hội các huyện nghèo: triển khai đồng bộ tại 4 huyện vùng cao, tập trung vào hệ thống giao thông nông thôn, điện, nước sạch và trường học. Tổng vốn đầu tư phát triển năm 2025 là 161,549 tỷ đồng (theo Quyết định số 3557/QĐ-UBND ngày 24/12/2024).

Dự án 5 - Hỗ trợ nhà ở đặt ra mục tiêu hoàn thành 100% hỗ trợ nhà tạm, nhà dột nát trước 31/7/2025 do Sở Xây dựng chủ trì.

Tiểu dự án 2 - Cải thiện dinh dưỡng do Sở Y tế đảm nhiệm, triển khai tại 21 xã đặc biệt khó khăn, kết hợp với chính sách hỗ trợ bảo hiểm y tế, tiền điện và nước sạch. Chính sách an sinh này giúp hơn 22.000 hộ nghèo được hưởng bảo hiểm y tế miễn phí và 9.800 hộ nghèo được hỗ trợ tiền điện, nước sạch.

Thứ ba, trụ cột Nâng cao năng lực và Truyền thông để tạo chuyển biến về nhận thức.

Muốn giảm nghèo bền vững, trước hết phải "thay đổi tư duy trong giảm nghèo"

Dự án 6 - Truyền thông và giảm nghèo về thông tin do Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch chủ trì; Dự án 7: Nâng cao năng lực và giám sát do Sở Nông nghiệp và Môi trường chủ trì.

Các hoạt động gồm tuyên truyền mô hình điển hình, tổ chức tập huấn kỹ năng lập kế hoạch và giám sát cho cán bộ cấp xã.

"Không để ai bị bỏ lại phía sau" không chỉ là khẩu hiệu mà là cam kết chính trị xuyên suốt

Kế hoạch số 360/KH-UBND của Ủy ban nhân dân tỉnh Nghệ An nhấn mạnh nguyên tắc huy động đa nguồn lực: ngân sách nhà nước giữ vai trò chủ đạo, kết hợp xã hội hóa, doanh nghiệp và cộng đồng. Tỉnh Nghệ An đã bố trí 336,199 tỷ đồng vốn chi thường xuyên cho các hoạt động giảm nghèo (theo Quyết định số 1327/QĐ-UBND ngày 12/5/2025 của Ủy ban nhân dân tỉnh Nghệ An), đồng thời đẩy mạnh huy động nguồn lực xã hội cho Quỹ "Vì người nghèo", "Tết vì người nghèo" và các chương trình nhà ở nhân ái. Bên cạnh đó, tỉnh Nghệ An cũng ưu tiên đầu tư giáo dục nghề nghiệp, phát triển kết cấu hạ tầng, gắn kết giảm nghèo với các chương trình xây dựng nông thôn mới, phát triển vùng dân tộc thiểu số và thích ứng biến đổi khí hậu.

Kiến tạo nền giảm nghèo bền vững giai đoạn 2026-2030

Tỉnh Nghệ An đang khẳng định bước tiến mạnh mẽ trong tư duy phát triển - từ hỗ trợ sang trao cơ hội, từ ngắn hạn sang bền vững. Kết quả năm 2025 là nền tảng vững chắc để tỉnh bước vào giai đoạn 2026-2030 với định hướng tăng trưởng bao trùm, thu hẹp khoảng cách vùng miền; hoàn thiện hệ sinh thái sinh kế bền vững, nâng cao năng lực cộng đồng; tiếp tục triển khai hiệu quả Quyết định số 90/QĐ-TTg và Chương trình giảm nghèo đa chiều quốc gia giai đoạn mới. "Giảm nghèo bền vững không chỉ là mục tiêu kinh tế, mà còn là biểu tượng của một xã hội nhân văn và phát triển bao trùm" - đây chính là tinh thần xuyên suốt mà Nghệ An đang thực hiện bằng hành động cụ thể, quyết tâm và niềm tin vững chắc. Thành công của Nghệ An trong năm 2025 không chỉ khẳng định hiệu quả của tư duy phát triển bao trùm mà còn là minh chứng sinh động cho hiệu quả chỉ đạo thống nhất của Chính phủ trong thực hiện Chương trình mục tiêu quốc gia giảm nghèo bền vững.

Có thể nói, năm 2025 là thời điểm then chốt để Nghệ An khẳng định bước tiến vững chắc trên hành trình giảm nghèo đa chiều – bền vững và nhân văn. Từ những chính sách cụ thể đến các hành động thực tiễn, tỉnh đã và đang chứng minh rằng, giảm nghèo không chỉ là nhiệm vụ kinh tế – xã hội đơn thuần, mà còn là phép thử cho hiệu quả quản trị, cho tinh thần đoàn kết và cho sức mạnh nội sinh của cả hệ thống chính trị. Khi từng con đường được mở ra, từng mái nhà mới được dựng lên, từng mô hình sinh kế được khởi động, cũng là lúc niềm tin và khát vọng vươn lên của người dân vùng khó được thắp sáng.

Nghệ An đang đi đúng hướng khi kết hợp hài hòa giữa đầu tư hạ tầng - phát triển sản xuất - nâng cao năng lực con người, gắn giảm nghèo với chương trình xây dựng nông thôn mới và phát triển vùng dân tộc thiểu số. Đây không chỉ là cách tiếp cận giảm nghèo hiện đại, mà còn là biểu hiện rõ nét của tư duy phát triển bao trùm, hướng tới sự thịnh vượng chung. Những kết quả đạt được trong năm 2025 không chỉ là "trái ngọt" của một giai đoạn nỗ lực, mà còn là nền tảng để Nghệ An tự tin bước vào giai đoạn 2026 - 2030 với tầm nhìn dài hạn: kiến tạo một xã hội phát triển công bằng, bền vững, nơi mọi người dân đều có cơ hội vươn lên bằng chính sức mình.