Nghệ An: Chung sức vì mục tiêu thoát nghèo bền vững

<p style="text-align: justify;">Với cách tiếp cận đa chiều và linh hoạt, Nghệ An đã và đang tạo nên bước chuyển biến rõ rệt trong công tác giảm nghèo bền vững. Bằng việc kết hợp hài hòa giữa cơ chế chính sách hỗ trợ của Nhà nước và sức mạnh của cộng đồng, địa phương đã triển khai hàng loạt mô hình sinh kế, dự án phát triển sản xuất thiết thực, mở ra cơ hội việc làm, nâng cao thu nhập cho người dân, đặc biệt là đồng bào miền núi và vùng đặc biệt khó khăn.</p>

Chính sách đồng bộ - hành động quyết liệt - kết quả lan tỏa

Xác định giảm nghèo là nhiệm vụ chính trị trọng tâm, tỉnh Nghệ An đã phát động phong trào thi đua "Vì người nghèo - Không để ai bị bỏ lại phía sau" với sự vào cuộc mạnh mẽ của cả hệ thống chính trị. 

Theo báo cáo của UBND tỉnh Nghệ An, giai đoạn 2021-2025, qua phong trào này, việc hỗ trợ người nghèo, hộ nghèo đã được đẩy mạnh thông qua Quỹ "Vì người nghèo", chương trình "Tết vì người nghèo" và các hoạt động xã hội hóa khác.

Đáng lưu ý, theo Báo cáo số 886/BC-UBND ngày 18/11/2024, việc thực hiện chương trình mục tiêu quốc gia (MTQG) giảm nghèo bền vững trên địa bàn tỉnh tiếp tục được triển khai đồng bộ, đảm bảo đúng nội dung, hướng tới hỗ trợ sinh kế, việc làm, thu nhập và khả năng tự vươn lên thoát nghèo.

Cụ thể, đầu năm 2024, tỷ lệ hộ nghèo toàn tỉnh là khoảng 5,19%; dự kiến cuối năm 2024 sẽ giảm xuống khoảng 4,12%.

Tại vùng đồng bào dân tộc thiểu số, tỷ lệ hộ nghèo còn 29,09% đầu năm 2024.

Để thực hiện mục tiêu đó, tỉnh Nghệ An đã ban hành Kế hoạch số 132/KH-UBND ngày 26/2/2024 về thực hiện chương trình MTQG giảm nghèo bền vững năm 2024, đặt mục tiêu giảm tỷ lệ hộ nghèo toàn tỉnh từ 1,0-1,5% trong năm 2024, trong đó vùng miền núi giảm 2-3%.

Song song với chính sách, sự đầu tư cho kết cấu hạ tầng và phát triển con người đã được đẩy mạnh, hai trụ cột nền tảng cho giảm nghèo bền vững. Tỉnh đã đầu tư mới và nâng cấp nhiều công trình thiết yếu nhằm cải thiện điều kiện đi lại, sản xuất và dân sinh ở vùng khó khăn. Cụ thể, từ nguồn báo cáo: "Hỗ trợ đầu tư phát triển hạ tầng kinh tế - xã hội các huyện nghèo, xã đặc biệt khó khăn vùng bãi ngang, ven biển đã bố trí cho 39 công trình" trong giai đoạn thực hiện chương trình.

Về phát triển con người, các thông số gần đây cho thấy tỉnh Nghệ An đã đào tạo nghề cho hàng nghìn người lao động vùng nghèo, tổ chức nhiều phiên giao dịch việc làm và cập nhật thông tin cơ sở dữ liệu quốc gia cho hơn 2,2 triệu lao động.

Những bước đi này giúp cải thiện cơ hội tiếp cận việc làm, nâng cao thu nhập, tạo nền tảng để người dân có thể ổn định và vươn lên.

Mô hình sinh kế hiệu quả - "cần câu" thoát nghèo cho người dân

Điểm nhấn đặc biệt trong công cuộc giảm nghèo của Nghệ An là việc tập trung xây dựng và nhân rộng các mô hình sinh kế bền vững gắn với tiềm năng, lợi thế địa phương. 

Theo báo cáo công tác giảm nghèo giai đoạn 2021-2025, tỉnh đã triển khai nhiều mô hình giảm nghèo và dự án phát triển sản xuất. Ví dụ: trong giai đoạn 2021-2024, số hộ nghèo toàn tỉnh giảm từ 66.673 hộ (chiếm 7,8%) cuối năm 2021 xuống còn 36.703 hộ (chiếm 4,16%) cuối năm 2024. Tỷ lệ hộ nghèo vùng miền núi giảm bình quân khoảng 2,29%/năm.

Trên thực tế, nhiều huyện miền núi như Kỳ Sơn, Tương Dương, Quế Phong… đã triển khai các mô hình sinh kế cụ thể: Chăn nuôi bò vỗ béo cho đồng bào dân tộc, trồng cây dược liệu dưới tán rừng, nuôi ong lấy mật, nuôi lợn đen bản địa, nghề dệt thổ cẩm gắn với du lịch cộng đồng. Các mô hình này không chỉ giúp người dân có thu nhập ổn định mà còn khai thác tiềm năng tự nhiên, văn hóa sẵn có, góp phần bảo vệ môi trường và phát triển bền vững.

Bên cạnh đó, lực lượng người yếu thế như phụ nữ nghèo, người khuyết tật, cựu chiến binh và dân tộc thiểu số được tập trung hỗ trợ thông qua đào tạo nghề, hỗ trợ vốn, kỹ thuật, kết nối thị trường. Nhờ đó, mô hình sinh kế không chỉ là hỗ trợ "ăn cơm hôm nay" mà là trao "cần câu" để người dân tự chủ, vươn lên.

Một minh chứng khác: Trong công tác hỗ trợ nhà ở an sinh, tỉnh Nghệ An đã hỗ trợ xây mới hơn 2.100 căn nhà và sửa chữa hơn 1.500 căn cho các hộ nghèo, cận nghèo trong giai đoạn vừa qua.

Những nỗ lực này đã tạo nên hiệu ứng tích cực: Người dân từ chỗ chỉ đảm bảo đủ sống đã có điều kiện để đầu tư vào giáo dục, y tế, nâng cao chất lượng sống, từ đó giảm nguy cơ tái nghèo và mở rộng vùng vươn lên.

Dù đã đạt được nhiều kết quả ấn tượng, công tác giảm nghèo tại Nghệ An vẫn đòi hỏi tiếp tục đổi mới và tập trung vào những điểm còn yếu: Nâng cao chất lượng mô hình sinh kế, ổn định thị trường tiêu thụ sản phẩm, tăng khả năng thích ứng với thiên tai và biến đổi khí hậu, nâng cao năng lực số, quản trị trong các tổ chức HTX, hợp tác xã và cộng đồng.

Đồng thời, tỉnh cũng đã điều chỉnh chỉ tiêu giảm tỷ lệ hộ nghèo năm 2025 theo Quyết định số 3340/QĐ-UBND ngày 24/10/2025, với mục tiêu giảm tỷ lệ hộ nghèo toàn tỉnh còn khoảng 1,0-1,5%.

Để đạt được mục tiêu đó, cần duy trì đường lối đồng bộ:

Mở rộng đầu tư và hoàn thiện kết cấu hạ tầng kinh tế - xã hội tại các huyện nghèo, xã đặc biệt khó khăn.

Đẩy mạnh đa dạng hóa sinh kế, phát triển mô hình gắn với lợi thế vùng miền.

Tăng cường đào tạo nghề, việc làm bền vững và kết nối thị trường cho lao động vùng khó.

Củng cố nền tảng an sinh xã hội: nhà ở, bảo hiểm, dịch vụ y tế, giáo dục.

Khuyến khích xã hội hóa, huy động nguồn lực cộng đồng, doanh nghiệp tham gia mạnh mẽ hơn.

Nâng cao năng lực quản trị, chuyển đổi số và ứng dụng khoa học-công nghệ trong sản xuất và kinh doanh nông nghiệp, kinh tế vùng sâu, vùng xa.

Những kết quả đạt được trong thời gian qua khẳng định hướng đi đúng đắn của Nghệ An trong hành trình giảm nghèo bền vững. Sự kết hợp nhuần nhuyễn giữa đầu tư hạ tầng, phát triển con người, nhân rộng mô hình sinh kế và bảo đảm an sinh xã hội đã tạo nên một sức bật mới cho toàn tỉnh, một Nghệ An năng động, sáng tạo và nhân văn, nơi không ai bị bỏ lại phía sau.