Sửa đổi Luật Chuyển giao công nghệ: Cần rà soát kỹ để đảm bảo phù hợp với các Luật có liên quan

<p style="text-align: justify;">Tiếp tục Phiên họp thứ 50 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội, chiều 9/10, dưới sự chủ trì của Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn, Ủy ban Thường vụ Quốc hội tiến hành thảo luận về dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Chuyển giao công nghệ. Phó Chủ tịch Quốc hội Lê Minh Hoan điều hành nội dung thảo luận.</p>

Tại phiên họp, các đại biểu được nghe Bộ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ Nguyễn Mạnh Hùng trình bày Tờ trình của Chính phủ về dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Chuyển giao công nghệ và Phó Chủ nhiệm Ủy ban Khoa học, Công nghệ và Môi trường của Quốc hội Nguyễn Phương Tuấn trình bày báo cáo thẩm tra sơ bộ dự thảo Luật.

Trong phần thảo luận, đa số các đại biểu nhất trí với sự cần thiết ban hành Luật, cơ bản phù hợp, bám sát các Nghị quyết của Bộ Chính trị như Nghị quyết số 66-NQ/TW, Nghị quyết 57-NQ/TW, Nghị quyết của 68-NQ/TW. Đồng thời, các ý kiến cũng đánh giá cao cơ quan chủ trì soạn thảo đã thực hiện rà soát và đưa các nội dung về chính sách thúc đẩy chuyển giao công nghệ gắn với chuyển đổi số vào dự thảo Luật.

Cần rà soát kỹ lưỡng để đảm bảo quy định phù hợp với các Luật có liên quan

Phát biểu tại Phiên họp, Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn nhấn mạnh, việc sửa đổi Luật lần này cần đạt được mục tiêu tăng cường năng lực nội sinh và thúc đẩy thương mại hóa kết quả nghiên cứu, thể chế hoá Nghị quyết 57-NQ/TW về đột phá phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia. Sửa đổi Luật sẽ hỗ trợ khởi nghiệp, góp phần nâng cao năng suất lao động và kinh tế số mà hiện nay Bộ Khoa học và Công nghệ đang phát động mạnh mẽ về chuyển đổi số, số hóa, kinh tế số.

Bên cạnh đó, Chủ tịch Quốc hội đề nghị, dự thảo Luật cần tích hợp mạnh mẽ các chính sách ưu đãi nhằm thu hút các nhà đầu tư chiến lược, doanh nghiệp hàng đầu về công nghệ có vốn đầu tư nước ngoài (FDI) vào Việt Nam, kèm theo yêu cầu chuyển giao công nghệ từ doanh nghiệp FDI sang doanh nghiệp trong nước. Đồng thời phải minh bạch, chuyên nghiệp hóa thị trường, nhất là quy định về sàn giao dịch trung tâm và công bố công nghệ giúp cho thị trường khoa học, công nghệ hiệu quả hơn.

Chủ tịch Quốc hội cũng nhấn mạnh, dự án Luật muốn khả thi, cần tập trung hoàn thiện, đồng bộ và đơn giản hóa thủ tục; tăng cường ưu đãi, xây dựng cơ chế đo lường, giám sát; mở rộng hỗ trợ vùng khó khăn và công nghệ chiến lược. Chủ tịch Quốc hội yêu cầu Cơ quan soạn thảo nghiên cứu kỹ, cần học hỏi các kinh nghiệm của các quốc gia trong phát triển và chuyển giao công nghệ, cũng như tăng cường hợp tác quốc tế.

Góp ý vào dự thảo Luật, Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật và Tư pháp của Quốc hội Hoàng Thanh Tùng đề nghị cần rà soát kỹ để đảm bảo các quy định của dự thảo Luật phải phù hợp, thống nhất với các Luật có liên quan như: Luật Thuế thu nhập doanh nghiệp, Luật Sở hữu trí tuệ, Luật Khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo,…Cụ thể, đại biểu cho rằng cần thiết phải thống nhất danh mục công nghệ cao và công nghệ chiến lược trong các văn bản luật khác nhau nhằm đảm bảo hiệu quả quản lý và thực thi. Bên cạnh đó, nên xem xét lại các quy định về ưu đãi thuế cho các hoạt động khoa học công nghệ, để tránh sự chồng chéo hoặc mâu thuẫn với các luật thuế hiện hành.

Góp ý về địa bàn áp dụng chính sách ưu tiên trong chuyển giao công nghệ, Chủ tịch Hội đồng Dân tộc của Quốc hội Lâm Văn Mẫn đề nghị, dự thảo Luật nên xem xét bổ sung địa bàn vùng miền núi, hải đảo, địa bàn có điều kiện kinh tế xã hội khó khăn, đặc biệt khó khăn. Do đó, đề xuất giữ lại quy định tại điều 49 và điều 50 của Luật Chuyển giao công nghệ hiện hành.

Về chương trình đổi mới công nghệ quốc gia, dự thảo Luật đang lược bỏ khoản 1, điều 37 của Luật Chuyển giao công nghệ hiện hành. Tuy nhiên, đại biểu Lâm Văn Mẫn đề nghị giữ nguyên quy định tại khoản 1 điều 37. Đồng thời, đề nghị cơ quan chủ trì tiếp tục nghiên cứu, rà soát bổ sung quy định, nhà nước khuyến khích các hình thức hợp tác giữa doanh nghiệp với cơ quan tổ chức cá nhân để triển khai các dự án đầu tư đổi mới công nghệ, khởi nghiệp sáng tạo, phát triển kết cấu hạ tầng phục vụ phát triển khoa học công nghệ và đổi mới sáng tạo, có ưu tiên cho vùng đồng bào dân tộc thiểu số, miền núi, biên giới, hải đảo, vùng có điều kiện kinh tế xã hội khó khăn. Về việc thẩm định giá công nghệ, đại biểu cho rằng cần nghiên cứu kỹ lưỡng để đảm bảo tính khả thi và thống nhất giữa các luật liên quan, đặc biệt là với dự thảo Luật Công nghệ cao (sửa đổi).

Nên có cơ chế chính sách ưu đãi để thúc đẩy chuyển giao khoa học công nghệ

Đóng góp ý kiến vào dự thảo Luật, Chủ nhiệm Ủy ban Văn hóa và Xã hội Nguyễn Đắc Vinh cho rằng thực tế hiện nay, vẫn chưa có cơ chế khuyến khích thúc đẩy nhập các giải pháp khoa học công nghệ tiên tiến, đề nghị cần có chính sách ưu đãi về thuế. Ngoài ra, đối với điều 19 và các điều khoản có liên quan về thẩm định khoa học công nghệ, đại biểu Nguyễn Đắc Vinh nhận định, khó nhất là việc tổ chức thực hiện, nên cần quy định cách thức tổ chức thực hiện để đạt hiệu quả cao trong thực tiễn.

Tiếp thu, giải trình ý kiến góp ý của các đại biểu tại phiên thảo luận, Bộ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ Nguyễn Mạnh Hùng nhận định, hoạt động chuyển giao công nghệ thời gian qua vẫn còn yếu và chưa hiệu quả. Bộ trưởng cũng nhấn mạnh, hiện nay đã đến giai đoạn phát triển dựa vào khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo. Do đó, sửa đổi Luật Chuyển giao công nghệ phải tạo ra được sự phát triển đột phá về chuyển giao công nghệ, về thương mại hóa kết quả nghiên cứu. Đối với các vấn đề được các đại biểu góp ý, cơ quan chủ trì soạn thảo sẽ nghiên cứu, tiếp thu tối đa để hoàn thiện dự thảo luật.

Phát biểu kết luận, Phó Chủ tịch Quốc hội Lê Minh Hoan nêu rõ, Ủy ban Thường vụ Quốc hội cơ bản nhất trí với sự cần thiết ban hành luật, đồng thời đề nghị Chính phủ chỉ đạo nghiên cứu, bổ sung, làm rõ những ý kiến mà đại biểu nêu tại phiên thảo luận. Phó Chủ tịch Quốc hội Lê Minh Hoan cũng yêu cầu ban soạn thảo nghiên cứu các cơ chế chính sách ưu đãi, hỗ trợ mang tính chất đột phá, tăng cường tính minh bạch, tháo gỡ điểm nghẽn, tạo đột phá trong phát triển kinh tế và huy động sự tham gia của xã hội.

Về điều khoản chuyển tiếp, Phó Chủ tịch Quốc hội yêu cầu Ban soạn thảo tiếp thu ý kiến về chuyển giao công nghệ cho các địa bàn vùng sâu, vùng xa, vùng đồng bào dân tộc thiểu số, đặc biệt là chỉ đạo của Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn về việc học hỏi kinh nghiệm thế giới trong phát triển và chuyển giao công nghệ cũng như hợp tác quốc tế. Phó Chủ tịch Quốc hội cũng đề nghị Chính phủ chỉ đạo cơ quan chủ trì soạn thảo và các cơ quan liên quan rà soát ý kiến của Ủy ban Thường vụ Quốc hội, hoàn thiện dự thảo luật trình Quốc hội trong thời gian sớm nhất; giao Ủy ban Khoa học, Công nghệ và Môi trường tổ chức thẩm tra chính thức dự án luật, báo cáo Quốc hội xem xét quyết định tại kỳ họp thứ 10, Quốc hội khoá XV.

Phó Chủ tịch Quốc hội Lê Minh Hoan cũng nhấn mạnh, hồ sơ dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Chuyển giao công nghệ cơ bản bảo đảm quy định của Luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật, đã bám sát quan điểm chỉ đạo của Đảng về khoa học công nghệ và đổi mới sáng tạo và đủ điều kiện trình Quốc hội tại kỳ họp thứ 10 xem xét thông qua theo quy trình thủ tục rút gọn.

Một số hình ảnh tại phiên họp: