Tháo gỡ vướng mắc về nhãn hiệu tập thể, chỉ dẫn địa lý cho sản phẩm địa phương
<p style="text-align: justify;">Trong bối cảnh hội nhập sâu rộng, sở hữu trí tuệ ngày càng trở thành công cụ quan trọng giúp các địa phương xây dựng thương hiệu, nâng cao giá trị sản phẩm và mở rộng thị trường. Tại Đồng Nai, việc sắp xếp lại các đơn vị hành chính những năm gần đây cũng đặt ra nhiều yêu cầu mới trong quản lý nhãn hiệu tập thể, nhãn hiệu chứng nhận và chỉ dẫn địa lý. Để tháo gỡ vướng mắc, Sở Khoa học và Công nghệ (KH&CN) đã chủ động hướng dẫn, phối hợp triển khai các giải pháp bảo đảm phù hợp quy định và đáp ứng yêu cầu phát triển sản phẩm địa phương.</p>
Theo thống kê của Cục Sở hữu trí tuệ (Bộ KH&CN), trên địa bàn Đồng Nai hiện có 3 chỉ dẫn địa lý, 2 nhãn hiệu chứng nhận và 47 nhãn hiệu tập thể đã được đăng ký và bảo hộ. Trong đó, chỉ dẫn địa lý “Tân Triều” cho trái bưởi và “Long Khánh” cho trái chôm chôm thuộc Đồng Nai (cũ); chỉ dẫn địa lý “Bình Phước” cho hạt điều thuộc địa bàn tỉnh Bình Phước (cũ). Hai nhãn hiệu chứng nhận hiện có gồm “tôm càng xanh Trà Cổ – Tân Phú” và “cao su Bình Phước”.
Phó giám đốc Sở KH&CN Đồng Nai Võ Hoàng Khai cho biết, đối với những nhãn hiệu tập thể còn hiệu lực do hợp tác xã, tổ hợp tác hoặc các hội nông dân quản lý, Sở đã hướng dẫn cụ thể để các đơn vị này chủ động thực hiện thủ tục sửa đổi, cấp lại văn bằng bảo hộ theo đúng quy định của Luật Sở hữu trí tuệ. Việc chuẩn hóa thủ tục nhằm tránh gián đoạn quyền sở hữu và bảo đảm sản phẩm địa phương tiếp tục được sử dụng nhãn hiệu hợp pháp trong hoạt động sản xuất – kinh doanh.
Thời gian qua, Sở KH&CN Đồng Nai đã tổ chức nhiều cuộc họp rà soát, lắng nghe đề xuất của các chủ thể liên quan. Trong cuộc họp giữa tháng 10.2025, các đơn vị đã trao đổi phương án xử lý đối với nhiều nhãn hiệu, trong đó có rau cần nước Gia Kiệm, hồ tiêu Pepper Lộc Thịnh, hồ tiêu Lộc Ninh, sầu riêng Cẩm Mỹ, nấm mèo Long Khánh, gà thả vườn Thanh Lương – Bình Long, nhãn tiêu da bò Thanh Lương – Bình Long, cùng các nhãn hiệu chứng nhận tôm càng xanh Trà Cổ và cao su Bình Phước.
Trên cơ sở rà soát, Sở KH&CN Đồng Nai đề xuất UBND tỉnh phân công lại quyền sở hữu và quản lý các nhãn hiệu, bảo đảm phù hợp với mô hình tổ chức sau sắp xếp hành chính. Với hai chỉ dẫn địa lý “Tân Triều” và “Long Khánh”, Sở đề xuất giao Sở Nông nghiệp và Môi trường quản lý; chỉ dẫn địa lý “Bình Phước” tiếp tục do Sở KH&CN phụ trách. Đối với nhãn hiệu chứng nhận “tôm càng xanh Trà Cổ”, UBND xã Tân Phú được kiến nghị là đơn vị chủ sở hữu và quản lý; còn nhãn hiệu chứng nhận “cao su Bình Phước” do Sở KH&CN trực tiếp quản lý.
Đối với 7 nhãn hiệu tập thể do các hội nông dân và UBND xã đang sở hữu, phương án được đề xuất giao Hội Nông dân tỉnh quản lý một số nhãn hiệu có quy mô lớn như hồ tiêu Lộc Thịnh, sầu riêng Cẩm Mỹ, hồ tiêu Lộc Ninh. Một số nhãn hiệu khác, như rau cần nước Gia Kiệm, nấm mèo Long Khánh hay gà thả vườn Thanh Lương – Bình Long, sẽ do hội nông dân cấp xã/phường nơi sản phẩm gắn liền trực tiếp quản lý để bảo đảm tính liên tục và phù hợp thực tế sản xuất.
Ông Lại Văn Nguyên, Chủ tịch Hội Nông dân xã Gia Kiệm, cho biết địa phương mong muốn tiếp tục nhận được sự hỗ trợ của Sở KH&CN trong cập nhật, duy trì văn bằng bảo hộ đối với nhãn hiệu tập thể rau cần nước Gia Kiệm. Việc gìn giữ và phát triển nhãn hiệu không chỉ giúp nâng tầm giá trị sản phẩm mà còn mở ra cơ hội xúc tiến thương mại, kết nối thị trường ổn định cho người dân.
Việc tháo gỡ vướng mắc về nhãn hiệu tập thể và chỉ dẫn địa lý đang được Đồng Nai triển khai theo hướng đồng bộ, bám sát quy định pháp luật, đồng thời chú trọng đến lợi ích của người sản xuất. Đây là cơ sở quan trọng để bảo vệ uy tín sản phẩm địa phương, khẳng định thương hiệu trong bối cảnh cạnh tranh ngày càng gay gắt và nhu cầu truy xuất nguồn gốc, minh bạch thông tin của thị trường ngày càng cao.