Sự kiện này không chỉ là nơi trình bày các thành tựu mà còn là diễn đàn để Việt Nam cam kết về một triết lý phát triển xuyên suốt: quản trị và phát triển AI an toàn, minh bạch và có trách nhiệm.
Trong bối cảnh toàn cầu hóa và số hóa sâu rộng, Việt Nam đã xác định phát triển AI là một nghệ thuật cân bằng giữa sáng tạo và kiểm soát, giữa dữ liệu mở và chủ quyền quốc gia. Tinh thần này thể hiện rõ trong chiến lược quốc gia, coi AI không chỉ là một công cụ ứng dụng đơn thuần mà là "hạ tầng trí tuệ của quốc gia", như lời Thứ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ Hoàng Minh. Việt Nam đang chuẩn bị cho sự ra đời của trung tâm siêu tính toán AI quốc gia và cơ sở dữ liệu AI mở dùng chung, với chiến lược rõ ràng: mở để làm chủ, mở để phát triển.
Tuần lễ số quốc tế Việt Nam 2025 khẳng định tầm nhìn chiến lược và đầy tham vọng của Việt Nam trong kỷ nguyên trí tuệ nhân tạo (AI) bùng nổ.
Để hiện thực hóa tầm nhìn này, một hệ thống pháp lý mạnh mẽ đang được xây dựng. Nghị quyết số 57/NQ-TƯ của Bộ Chính trị đã đặt công nghiệp công nghệ số và AI vào vị trí động lực tăng trưởng chủ đạo. Đặc biệt, Luật Công nghiệp công nghệ số 2025 lần đầu tiên dành riêng một chương về AI, đánh dấu bước tiến quan trọng trong việc tạo hành lang pháp lý cho lĩnh vực có tốc độ biến đổi nhanh và ảnh hưởng sâu rộng nhất hiện nay.
Thủ tướng Chính phủ đã cụ thể hóa chiến lược hành động thông qua Quyết định số 1131/QĐ-TTg, xác định AI là nhóm công nghệ chiến lược số một. Trọng tâm phát triển tập trung vào bốn sản phẩm lõi mang tính quốc gia: Mô hình ngôn ngữ lớn tiếng Việt, Trợ lý ảo, AI chuyên ngành và AI phân tích. Điều này cho thấy sự tập trung nguồn lực rõ rệt nhằm kiến tạo các sản phẩm công nghệ phục vụ trực tiếp cho nhu cầu nội địa và nâng cao năng lực cạnh tranh quốc gia.
Điểm nhấn của Tuần lễ số 2025 là sự hiện diện và đánh giá từ cộng đồng quốc tế, đặc biệt là UNESCO. Báo cáo Đánh giá mức độ sẵn sàng về AI (RAM) của UNESCO đã ghi nhận Việt Nam là một trong những quốc gia tiên phong ở châu Á hoàn thành bản đánh giá này, khẳng định cam kết mạnh mẽ về việc xây dựng một hệ sinh thái AI có trách nhiệm.
Báo cáo quốc tế này cũng chỉ ra nhiều thành tựu đáng tự hào, từ việc kinh tế số đóng góp 18,3% GDP đến việc Việt Nam xếp thứ 26 thế giới về nghiên cứu AI với hơn 4.000 bài công bố khoa học trong năm 2023. Tuy nhiên, UNESCO cũng đồng thời khuyến nghị Việt Nam cần giải quyết những thách thức về nguồn nhân lực chất lượng cao, khoảng cách giới và sự tiếp cận công nghệ, gợi ý thành lập Ủy ban quốc gia về đạo đức AI để hoàn thiện khuôn khổ nhân văn.
Song song với việc hoàn thiện chính sách, Việt Nam đang mở rộng cửa cho đầu tư và đổi mới. Nghị định số 264/2025/NĐ-CP vừa ban hành được xem là bước tiến chiến lược nhằm hình thành hành lang pháp lý cho đầu tư mạo hiểm và khởi nghiệp AI, cho phép thành lập các quỹ đầu tư quốc gia và địa phương. Cùng với chính sách thuế ưu đãi cho R&D và đặt hàng công nghệ chiến lược, Việt Nam đang tạo ra một thị trường nội địa sôi động, sẵn sàng đón nhận và thương mại hóa các sản phẩm AI.
Thông qua hợp tác chặt chẽ với Hàn Quốc, Nhật Bản, Liên minh châu Âu và các tổ chức toàn cầu, Việt Nam đang tận dụng đòn bẩy quốc tế để hội nhập nhanh chóng, đặc biệt trong lĩnh vực AI và 5G. Mối liên kết giữa các công nghệ này được kỳ vọng sẽ mở ra một hệ sinh thái số thông minh, nơi công nghệ phục vụ tốt hơn cho sự phát triển con người và xã hội.
Việt Nam không chỉ đang theo kịp xu thế, mà còn đang chủ động định hình quỹ đạo phát triển AI của riêng mình. Với triết lý "AI vì con người", đất nước đang hướng đến một tương lai mà trí tuệ Việt hòa cùng trí tuệ thế giới, cùng kiến tạo một xã hội số nhân văn, an toàn và bền vững.
