Sau Kỳ họp thứ 9, Quốc hội khóa XV, Bộ Khoa học và Công nghệ nhận được kiến nghị của cử tri tỉnh Quảng Ninh do Ủy ban Dân nguyện và Giám sát chuyển đến theo văn bản số 1140/UBDNGS15 ngày 07/8/2025.
Nội dung kiến nghị:
"Đề nghị tiếp tục hoàn thiện quy định pháp luật về quản lý thông tin thuê bao di động nhằm tránh bị tội phạm lợi dụng."[1]
Sau khi nghiên cứu, Bộ Khoa học và Công nghệ (KH&CN) có ý kiến trả lời như sau:
Nhằm ngăn chặn việc sử dụng SIM rác, SIM không chính chủ để thực hiện hành vi lừa đảo, chiếm đoạt tài sản của người dân, thời gian qua, Bộ KH&CN đã tham mưu Chính phủ trình Quốc hội thông qua Luật Viễn thông năm 2023 (có hiệu lực từ 01/7/2024), trong đó bổ sung quy định nghĩa vụ của doanh nghiệp phải hoàn toàn chịu trách nhiệm trong việc xác thực, quản lý thông tin thuê bao, xử lý các SIM có thông tin không đầy đủ, không chính xác.
Bộ KH&CN đã tham mưu Chính phủ ban hành Nghị định số 163/2024/NĐ-CP ngày 24/12/2024 quy định chi tiết một số điều và biện pháp thi hành Luật Viễn thông năm 2023, trong đó đã quy định chi tiết về việc tiếp nhận đăng ký thông tin thuê bao di động mặt đất; xác thực thông tin thuê bao trong đó đặc biệt đã yêu cầu tất cả các thuê bao chỉ được đăng ký sau khi có thông tin được xác thực đảm bảo trùng khớp với Cơ sở dữ liệu Quốc gia về dân cư, đồng thời xác thực qua video call,… hạn chế tối đa tình trạng SIM kích hoạt sẵn.
Trước đó, từ năm 2023, Bộ đã chỉ đạo, hướng dẫn các nhà mạng triển khai nhiều biện pháp yêu cầu xác thực chính chủ đăng ký (đối soát CSDL dân cư, video call,...) theo đó các doanh nghiệp đã xác thực hơn 125 triệu thông tin thuê bao với CSDL dân cư từ đó xử lý hơn 17 triệu thông tin thuê bao có thông tin chưa trùng khớp (chuẩn hoá 11 triệu, chặn 06 triệu); hoàn thành rà soát, chuẩn hoá hơn 06 triệu thuê bao thuộc tập sở hữu từ 04 SIM/giấy tờ trở lên. Đã có văn bản gửi các doanh nghiệp thông báo từ ngày 15/4/2024 nếu phát hiện vi phạm về SIM rác, Bộ sẽ đình chỉ phát triển thuê bao mới của doanh nghiệp.
Như vậy, các quy định của Luật Viễn thông, Nghị định số 163/2024/NĐ-CP của Chính phủ đã xác định rõ trách nhiệm của doanh nghiệp viễn thông trong việc bảo đảm thông tin thuê bao được xác thực, lưu giữ đúng quy định.
Trong thời gian tới Bộ KH&CN sẽ tiếp tục phối hợp với Bộ Công an tổ chức Đoàn kiểm tra liên ngành kiểm tra trực tiếp tại các doanh nghiệp viễn thông di động về công tác quản lý thông tin thuê bao, xử lý SIM rác (tập trung vào các tập thuê bao đã bị phản ánh; tập thuê bao sở hữa nhiều sim; tập thuê bao chưa đối soát, xác thực với CSDL dân cư, …) của các doanh nghiệp từ đó xử lý nghiêm theo quy định đối với các trường hợp vi phạm (như đình chỉ phát triển thuê bao mới, công khai kết quả trên các phương tiện thông tin đại chúng; chuyển cơ quan công an xử lý đối với các trường hợp có dấu hiệu hình sự…). Nghiên cứu, hoàn thiện thể chế, pháp luật về quản lý thông tin thuê bao, xử phạt vi phạm hành chính đối với các hành vi vi phạm như các hành vi cho thuê, mượn thông tin cá nhân để đăng ký, sử dụng trái quy định; nghiên cứu giải pháp cho phép ngăn chặn ngay các thuê bao có dấu hiệu lợi dụng mạng viễn thông để thực hiện các hành vi vi phạm pháp luật. Tiếp tục tăng cường tuyên truyền, phổ biến nâng cao nhận thức của người dân về trách nhiệm của bản thân trong việc đảm bảo SIM chính chủ trên các phương tiện thông tin đại chúng.
Trên đây là nội dung trả lời của Bộ Khoa học và Công nghệ đối với kiến nghị của cử tri tỉnh Quảng Ninh, trân trọng gửi tới Đoàn đại biểu Quốc hội tỉnh Quảng Ninh để trả lời cử tri ./.
[1] Kiến nghị thứ tự số 03
