Bộ Khoa học và Công nghệ nhận được kiến nghị của cử tri tỉnh Thanh Hóa do Ủy ban Dân nguyện và Giám sát chuyển đến theo văn bản số 602/UBDNGS15 ngày 21/5/2025 và Văn phòng Chính phủ chuyển đến theo văn bản số 4814/VPCP-QHĐP ngày 31/5/2025, nội dung kiến nghị như sau:
Câu 1: Thực hiện Nghị quyết số 57-NQ/TW ngày 22/12/2024 của Bộ Chính trị về đột phá khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia. Cử tri và Nhân dân trong tỉnh đề nghị Chính phủ tiếp tục hoàn thiện thể chế pháp lý để phục vụ cho đột phá phát triển khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số; ban hành các cơ chế thu hút các doanh nghiệp công nghệ lớn trên thế giới về Việt Nam, tăng cường mở rộng hợp tác quốc tế; về đào tạo nguồn nhân lực chất lượng cao, về dài hạn, các trường đại học nên có nguồn quỹ để sinh viên có cơ hội học tập ở nước ngoài, tìm hiểu cái mới, làm việc một thời gian tại nước ngoài sau đó quay về phục vụ đất nước, đóng góp nguồn nhân lực chất lượng cao.
Sau khi nghiên cứu, Bộ Khoa học và Công nghệ (KH&CN) có ý kiến trả lời như sau:
1. Về hoàn thiện thể chế pháp lý để phục vụ cho đột phá phát triển khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số.
Thực hiện Nghị quyết số 57-NQ/TW ngày 22/12/2024 của Bộ Chính trị về đột phá khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số (KHCN,ĐMST&CĐS) quốc gia, tại Kỳ họp thứ 9, Quốc hội khóa XV, Bộ KH&CN đã tham mưu Chính phủ trình Quốc hội thông qua 05 luật bao gồm: Luật KHCN&ĐMST; Luật Công nghiệp công nghệ số; Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Tiêu chuẩn và Quy chuẩn kỹ thuật; Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Chất lượng sản phẩm, hàng hóa và Luật Năng lượng nguyên tử (sửa đổi). Để đảm bảo các Luật triển khai đồng bộ, hiệu quả, Bộ KH&CN đang khẩn trương, hoàn thiện các văn bản hướng dẫn các luật trên (bao gồm: 16 Nghị đinh và 06 Thông tư), trình cấp có thẩm quyền ban hành trong năm 2025.
Bên cạnh đó, ngày 19/02/2025, Chính phủ đã trình Quốc hội ban hành Nghị Quyết số 193/2025/QH15 về thí điểm một số cơ chế, chính sách đặc biệt tạo đột phá phát triển KHCN, ĐMST&CĐS quốc gia, Chính phủ đã ban hành theo thẩm quyền Nghị định số 88/2025/NĐ-CP ngày 13/4/2025 quy định chi tiết và hướng dẫn thi hành một số điều của Nghị quyết số 193/2025/QH15 của Quốc hội.
Trong thời gian tới, để tiếp tục hoàn thiện thể chế pháp lý phục vụ cho đột phá phát triển KHCN, ĐMST&CĐS, Bộ KH&CN đang đề xuất Chính phủ trình Ủy ban Thường vụ Quốc hội xem xét, bổ sung vào Chương trình lập pháp năm 2025 các dự án Luật: (1) Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Sở hữu trí tuệ; (2) Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Chuyển giao công nghệ; (3) Luật Công nghệ cao (sửa đổi); (4) Luật Chuyển đổi số.
2. Về ban hành các cơ chế thu hút các doanh nghiệp công nghệ lớn trên thế giới về Việt Nam, tăng cường mở rộng hợp tác quốc tế
Trong thời gian qua, Bộ KH&CN đã phối hợp với Bộ Tài chính để trình cấp có thẩm quyền ban hành các chính sách ưu đãi thu hút đầu tư và các hành lang pháp lý về KH&CN để thu hút các doanh nghiệp công nghệ lớn trên thế giới.
Bộ KH&CN đã tham mưu Chính phủ trình Quốc hội thông qua Luật Công nghiệp công nghệ số tại Kỳ họp thứ 9, Quốc hội khóa XV, theo đó đã quy định chính sách đột phá, ưu đãi hấp dẫn để thu hút các doanh nghiệp công nghệ lớn (như ưu đãi thuế thu nhập doanh nghiệp, miễn phí thuê dất, ưu đãi nhập khẩu, cơ chế đặc biệt cho Khu công nghệ số tập trung…). Đồng thời, Bộ KH&CN đã tham mưu Chính phủ, trình Ủy ban Thường vụ Quốc hội xem xét, bổ sung Dự án Luật Luật Công nghệ cao (sửa đổi) vào Chương trình lập pháp năm 2025. Theo đó, dự kiến các nhóm chính sách cần xem xét, sửa đổi tại Luật Công nghệ cao sửa đổi như sau: (1) điều chỉnh linh hoạt các lĩnh vực ưu tiên thúc đẩy phát triển công nghệ cao, danh mục công nghệ cao được ưu tiên đầu tư phát triển, danh mục sản phẩm công nghệ cao được khuyến khích phát triển; (2) thúc đẩy hoạt động nghiên cứu, phát triển công nghệ cao; (3) điều chỉnh tiêu chí xác định doanh nghiệp công nghệ cao theo hướng thuận lợi hơn, dễ tiếp cận hơn cho doanh nghiệp trong nước,…Các chính sách này được sửa đổi, bổ sung sẽ góp phần tạo môi trường thuận lợi thu hút các doanh nghiệp công nghệ lớn trên thế giới về Việt Nam.
Bên cạnh đó, Bộ KH&CN đã tham mưu Chính phủ, trình Quốc hội thông qua Luật KHCN&ĐMST tại Kỳ họp thứ 9, Quốc hội khóa XV, trong đó đã quy định các chính sách về hội nhập, hợp tác quốc tế về KHCN&ĐMST nhằm phát huy tối đa nội lực trong nước đồng thời mở rộng hợp tác quốc tế và chủ động tham gia chuỗi giá trị công nghệ toàn cầu. Hiện nay, Bộ KH&CN đang xây dựng dự thảo Nghị định hướng dẫn thi hành Luật KHCN&ĐMST, dự kiến trình Chính phủ ban hành trong năm 2025.
3. Về đào tạo nguồn nhân lực chất lượng cao, các trường đại học nên có nguồn quỹ để sinh viên có cơ hội học tập ở nước ngoài, tìm hiểu cái mới, làm việc một thời gian tại nước ngoài sau đó quay về phục vụ đất nước, đóng góp nguồn nhân lực chất lượng cao.
Hiện nay, Bộ KH&CN đang tổ chức triển khai một số đề án về đào tạo nguồn nhân lực chất lượng cao cho lĩnh vực khoa học và công nghệ ưu tiên, trọng điểm như: (1) Đề án đào tạo, bồi dưỡng nhân lực khoa học và công nghệ ở trong nước và nước ngoài bằng ngân sách nhà nước; (2) Đề án "Đào tạo và phát triển nguồn nhân lực an toàn thông tin giai đoạn 2021 - 2025"; (3) Đề án "Nâng cao nhận thức, phổ cập kỹ năng và phát triển nguồn nhân lực chuyển đổi số quốc gia đến năm 2025, định hướng đến năm 2030". Đồng thời, Bộ KH&CN cũng đang phối hợp với Bộ Giáo dục và Đào tạo, các bộ, ngành liên quan xây dựng và triển khai các chương trình đào tạo, tập trung vào đào tạo nguồn nhân lực phục vụ các ngành công nghệ chiến lược, công nghệ cao, các ngành khoa học kỹ thuật trọng điểm; đào tạo nguồn nhân lực chất lượng cao gắn với phát triển kinh tế số, kinh tế xanh, kinh tế tuần hoàn là những định hướng được ưu tiên để đáp ứng với yêu cầu phát triển khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số và yêu cầu phát triển kinh tế - xã hội hiện nay.
Bên cạnh đó, Bộ KH&CN cũng đang phối hợp với các bộ, ngành xây dựng dự thảo Chiến lược quốc gia về phát triển đội ngũ trí thức trong thời kỳ đẩy mạnh công nghiệp hoá, hiện đại hoá đất nước, dự kiến trình Thủ tướng Chính phủ trong năm 2025. Trong các nhiệm vụ, giải pháp trọng tâm của Chiến lược có các nội dung về đào tạo đội ngũ trí thức ở nước ngoài như: Đẩy mạnh hợp tác quốc tế về đào tạo; tăng học bổng, công nhận tín chỉ, văn bằng và mở rộng liên kết với cơ sở giáo dục - nghiên cứu uy tín toàn cầu; Đẩy mạnh đào tạo chuyên sâu và hợp tác quốc tế cho bác sĩ, giảng viên, nhà khoa học và đội ngũ trí thức ngành giáo dục ngay từ bậc đại học; phát triển đội ngũ chuyên gia đầu ngành trong các lĩnh vực chiến lược; Xây dựng các chương trình cử nhân, cao học, và các chương trình đào tạo chuyên sâu, đồng thời tổ chức đưa sinh viên giỏi, cán bộ y tế, giảng viên đi đào tạo tại các nước có thế mạnh; sử dụng ngân sách nhà nước để tạo nguồn nhân lực phát triển các lĩnh vực y tế chuyên sâu kỹ thuật cao.
Câu 2: Đề nghị nghiên cứu trình sửa đổi, bổ sung điểm c khoản 1 Điều 6 của Nghị định số 13/2019/NĐ-CP ngày 01/02/2019 của Chính phủ quy định về điều kiện cấp Giấy chứng nhận doanh nghiệp khoa học và công nghệ: "Có doanh thu từ việc sản xuất, kinh doanh sản phẩm hình thành từ kết quả khoa học và công nghệ đạt tỷ lệ tối thiểu 30% trên tổng doanh thu". Tuy nhiên, hạn mức tỷ lệ doanh thu tối thiểu 30% trên tổng doanh thu là mức tương đối cao, trên thực tế các doanh nghiệp khó có thể đáp ứng được.
Luật Khoa học, Công nghệ và Đổi mới sáng tạo đã được Quốc hội biểu quyết thông qua ngày 27/6/2025 tại Kỳ họp thứ 9, Quốc hội khóa XV. Trong đó, Luật quy định doanh nghiệp KH&CN là doanh nghiệp thực hiện hoạt động nghiên cứu, phát triển, chuyển giao, đổi mới công nghệ, có năng lực hấp thụ, làm chủ công nghệ và mang lại hiệu quả về kinh tế, xã hội, môi trường.
Hiện nay, Bộ KH&CN đang xây dựng nghị định quy định về doanh nghiệp KH&CN (thay thế Nghị định số 13/2019/NĐ-CP) để hướng dẫn quy định nói trên.
Bộ KH&CN xin tiếp thu ý kiến của cử tri tỉnh Thanh Hóa và sẽ nghiên cứu, xử lý trong quá trình xây dựng Nghị định quy định về doanh nghiệp KH&CN, dự kiến trình Chính phủ ban hành năm 2025.
Câu 3: Đề nghị có hướng dẫn thực hiện quy định tại khoản 3 Điều 27 Nghị định số 13/2019/NĐ-CP của Chính phủ quy định về hỗ trợ, khuyến khích ứng dụng, đổi mới công nghệ: "Doanh nghiệp khoa học và công nghệ tự đầu tư nghiên cứu khoa học và phát triển công nghệ sau khi có kết quả được chuyển giao, ứng dụng hiệu quả trong thực tiễn, được cơ quan quản lý nhà nước về khoa học và công nghệ công nhận thì được hỗ trợ kinh phí từ ngân sách nhà nước; trường hợp kết quả có ý nghĩa quan trọng đối với sự phát triển kinh tế - xã hội và quốc phòng, an ninh thì Nhà nước sẽ xem xét mua kết quả đó". Tuy nhiên, hiện nay chưa có văn bản hướng dẫn cụ thể, nên chưa có cơ sở thực hiện.
Việc hỗ trợ kinh phí, mua kết quả nghiên cứu khoa học và phát triển công nghệ đã được quy định tại Luật Chuyển giao Công nghệ và Nghị định số 76/2018/NĐ-CP ngày 15/5/2018 của Chính phủ quy định chi tiết và hướng dẫn thi hành một số điều của Luật Chuyển giao công nghệ. Cụ thể, Điều 18 Nghị định số 76/2018/NĐ-CP đã quy định về thủ tục, thẩm quyền công nhận kết quả nghiên cứu khoa học và phát triển công nghệ do tổ chức, cá nhân tự đầu tư nghiên cứu và Điều 20 Nghị định số 76/2018/NĐ-CP quy định thủ tục, thẩm quyền hỗ trợ kinh phí, mua kết quả nghiên cứu khoa học và phát triển công nghệ. Theo đó, các doanh nghiệp khoa học và công nghệ có thể thực hiện thủ tục đề nghị công nhận kết quả nghiên cứu do doanh nghiệp tự đầu tư theo các quy định nêu trên.
Hiện nay, Bộ KH&CN đang tham mưu Chính phủ trình Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Chuyển gia công nghệ tại kỳ họp thứ 10, Quốc hội khóa XV và chỉ đạo đơn vị chuyên môn nghiên cứu, đề xuất Chính phủ sửa đổi, bổ sung Nghị định số 76/2018/NĐ-CP ngày 15/5/2018 theo hướng đơn giản hóa thành phần hồ sơ để tạo điều kiện thuận lợi cho tổ chức, cá nhân khi thực hiện thủ tục đề nghị công nhận kết quả nghiên cứu, giảm thời gian, chi phí khi nộp hồ sơ, nhận kết quả giải quyết thủ tục hành chính. Dự kiến, Bộ KH&CN sẽ hoàn thiện, trình Chính phủ dự thảo Nghị định sửa đổi, bổ sung Nghị định số 76/2018/NĐ-CP ngày 15/5/2018 trong năm 2025.
Trên đây là nội dung trả lời của Bộ Khoa học và Công nghệ đối với kiến nghị của cử tri tỉnh Thanh Hóa, trân trọng gửi tới Đoàn đại biểu Quốc hội tỉnh Thanh Hóa để trả lời cử tri./.
