Các kỹ sư và chuyên gia công nghệ đang làm việc với các mô hình trí tuệ nhân tạo trên hạ tầng điện toán đám mây, minh họa cho xu hướng ứng dụng AI trong doanh nghiệp.
Một trong những dấu ấn nổi bật là việc VNPT phối hợp Bệnh viện Nội tiết Trung ương ứng dụng AI trong chẩn đoán ung thư tuyến giáp từ hình ảnh siêu âm. Mô hình được huấn luyện trên dữ liệu gần 10.000 bệnh nhân trong 4 năm, bộ dữ liệu chuyên biệt có giá trị lớn đối với hệ thống AI y tế. Công nghệ này không chỉ hỗ trợ bác sĩ phát hiện sớm tổn thương mà còn mở ra hướng nghiên cứu mới cho lĩnh vực AI y sinh tại Việt Nam, vốn đang tăng trưởng mạnh trên thế giới.
Cùng với đó, VNPT đã xây dựng loạt mô hình ngôn ngữ tiếng Việt, mô hình phân tích cảm xúc và hệ thống thị giác máy tính phục vụ giao thông, y tế và an ninh. Các mô hình này được tích hợp vào trợ lý ảo hành chính công, tổng đài chăm sóc khách hàng và nhiều nền tảng đô thị thông minh. Đáng chú ý, VNPT từng đứng đầu một hạng mục tại hội nghị thị giác máy tính lớn ở Mỹ với giải pháp xử lý hình ảnh từ camera góc siêu rộng trên thiết bị biên, khẳng định năng lực cạnh tranh của AI “Make in Vietnam”. Đến nay, tập đoàn đã làm chủ hơn 40 mô hình AI xử lý ảnh phục vụ các bài toán đặc thù của Việt Nam như nhận diện biển số, phát hiện vi phạm giao thông hay giám sát cháy nổ.
Trong khi đó, FPT tiếp tục triển khai hai trụ cột chiến lược là siêu trung tâm tính toán FPT AI Factory và nền tảng trợ lý ảo FPT AI Agents. AI Factory giúp rút ngắn thời gian huấn luyện mô hình lớn từ vài tuần xuống vài ngày, hỗ trợ doanh nghiệp Việt phát triển mô hình ngôn ngữ chuyên ngành. Hệ sinh thái AI Agents hiện xử lý hơn 17 triệu cuộc gọi mỗi tháng và tự động hóa tới 98% yêu cầu khách hàng, giúp nhiều doanh nghiệp tăng đến 20% doanh thu từ kênh telesales. Theo FPT Smart Cloud, mục tiêu của tập đoàn là “dân chủ hóa AI” để đưa công nghệ trí tuệ nhân tạo vào giáo dục, y tế, sản xuất, logistics và các dịch vụ công.
Viettel AI cũng cho thấy vai trò tiên phong khi tập trung vào nghiên cứu công nghệ lõi, phát triển ứng dụng trong các lĩnh vực trọng điểm và đào tạo nguồn nhân lực chất lượng cao. Trong đó, giải pháp ClaimPKG, công nghệ kiểm chứng thông tin tự động được đánh giá có tính ứng dụng rộng. Công nghệ này hỗ trợ báo chí phát hiện tin giả, giúp bác sĩ tra cứu tri thức y khoa một cách chính xác, và tạo nền tảng cho ngành pháp lý xử lý các bộ dữ liệu lớn. ClaimPKG cũng có thể tích hợp vào chatbot để nâng cao độ tin cậy của các hệ thống trợ lý ảo. Bên cạnh đó, Viettel tăng cường hợp tác quốc tế nhằm mở rộng năng lực nghiên cứu AI theo chuẩn toàn cầu.
Sự vào cuộc đồng loạt của FPT, VNPT và Viettel đang hình thành “tam giác công nghệ” thúc đẩy quá trình xây dựng hệ sinh thái AI Việt Nam. Song song, nhiều trường đại học lớn như Bách khoa Hà Nội, Đại học Công nghệ, Đại học FPT… mở rộng các chương trình đào tạo AI quy mô lớn, cung cấp nguồn nhân lực chất lượng cao cho thị trường. Chính phủ cũng đẩy mạnh chính sách hỗ trợ, định hướng phát triển AI Make in Vietnam dựa trên dữ liệu, ngôn ngữ và tri thức Việt, nhằm đảm bảo chủ quyền số trong kỷ nguyên AI.
Trên bình diện quốc tế, các tổ chức như IDC và McKinsey dự báo thị trường AI toàn cầu sẽ đạt 244–250 tỷ USD trong năm 2025 và vượt 800–900 tỷ USD vào năm 2030. Hiện có 78% doanh nghiệp toàn cầu ứng dụng AI trong ít nhất một chức năng kinh doanh, 35% triển khai ở quy mô lớn và 42% đang thử nghiệm. Làn sóng đầu tư vào hạ tầng tính toán, mô hình ngôn ngữ và ứng dụng AI đang mở ra nhiều cơ hội để doanh nghiệp Việt tham gia sâu hơn vào chuỗi giá trị toàn cầu – từ phát triển mô hình đến thương mại hóa sản phẩm.
Hệ sinh thái AI trong nước đang chuyển nhanh từ giai đoạn thử nghiệm sang thương mại hóa rộng rãi. Dữ liệu tiếng Việt ngày càng phong phú, năng lực tính toán được nâng cấp, và đội ngũ kỹ sư AI trưởng thành mạnh mẽ. Nếu duy trì tốc độ đầu tư và hợp tác quốc tế như hiện nay, doanh nghiệp Việt hoàn toàn có thể trở thành nhà cung cấp giải pháp AI trong khu vực ở các lĩnh vực có lợi thế như giao thông thông minh, y sinh học AI, ngôn ngữ – trợ lý ảo tiếng Việt, giám sát đô thị và tự động hóa doanh nghiệp.
Việt Nam không chỉ theo kịp xu hướng AI thế giới mà đang dần tạo dựng năng lực tự chủ, hướng tới mục tiêu trở thành một trong những trung tâm AI mới của châu Á.
