Chuyển đổi số đã được Đảng và Nhà nước xác định là một trong ba trụ cột đột phá phát triển đất nước trong kỷ nguyên mới. Năm 2020, Chính phủ ban hành Quyết định 749/QĐ-TTg phê duyệt Chương trình Chuyển đổi số quốc gia đến năm 2025, định hướng 2030, với ba trụ cột: Chính phủ số, kinh tế số và xã hội số. Nghị quyết 57/2024 xác định chuyển đổi số là đột phá chiến lược, đặt mục tiêu đến năm 2030, kinh tế số đạt 30% GDP, và đến 2045 đạt 50% GDP.
Ngay sau đó, hàng loạt chính sách, văn bản pháp luật được xây dựng, điển hình như Luật Khoa học, Công nghệ và Đổi mới sáng tạo, được Quốc hội thông qua tháng 6/2025; dự thảo Luật Chuyển đổi số cũng đang được chuẩn bị đưa ra thảo luận tại Kỳ họp thứ 10 sắp tới. Các chính sách này góp phần đưa công nghệ thâm nhập sâu rộng vào mọi lĩnh vực, tạo nền tảng cho chính phủ số, kinh tế số và xã hội số phát triển mạnh mẽ.
Theo ông Lê Anh Tuấn, Phó Cục trưởng Cục Chuyển đổi số quốc gia, chuyển đổi số cùng khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo và trí tuệ nhân tạo (AI) đang trở thành động lực mạnh mẽ định hình tương lai.
Năm 2024, Việt Nam ghi nhận nhiều kết quả nổi bật: xếp hạng Chính phủ số tăng 15 bậc, hồ sơ trực tuyến toàn trình đạt gần 40%; doanh thu ngành Công nghệ thông tin đạt 2.772 nghìn tỷ đồng (tăng 24%), xuất khẩu phần cứng – điện tử tăng 29%. Hạ tầng số mở rộng mạnh mẽ: 99,3% thôn, bản có mạng di động băng rộng; tốc độ Internet di động đạt 146,64 Mbps, phủ sóng 5G đạt 26%. Cấp chứng thư số đạt 21,8 triệu, tài khoản VNeID 64 triệu, căn cước công dân gắn chip 17,5 triệu, phục vụ hiệu quả cho các giao dịch điện tử.
Hiện tất cả bộ, ngành và địa phương đã ban hành và triển khai kế hoạch chuyển đổi số giai đoạn mới theo định hướng của Nghị quyết 57. Kế hoạch số 02-KH/BCĐTW của Ban Chỉ đạo Trung ương về phát triển KH&CN, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số được ban hành để thúc đẩy chuyển đổi số toàn diện, đồng bộ và nhanh chóng, phục vụ sắp xếp tổ chức bộ máy, nâng cao hiệu quả quản lý, điều hành, cải cách thủ tục hành chính và phục vụ người dân – doanh nghiệp. Kế hoạch tập trung rà soát, chuẩn hóa và đồng bộ hạ tầng số; triển khai các cơ sở dữ liệu quốc gia và chuyên ngành trọng yếu; nâng cao năng lực cán bộ; thúc đẩy ứng dụng công nghệ số trong quản lý, điều hành và dịch vụ công.
Dự thảo Luật Chuyển đổi số cũng có nhiều điểm mới nhằm tháo gỡ rào cản. Luật xác định hạ tầng số, hạ tầng công nghệ và hạ tầng số công cộng là hạ tầng chiến lược quốc gia, Nhà nước ưu tiên đầu tư, đồng thời huy động nguồn lực xã hội để phát triển hạ tầng hiện đại, an toàn, bền vững và xanh. Luật còn quy định nhiều chính sách hỗ trợ doanh nghiệp, đặc biệt là doanh nghiệp nhỏ và vừa, hộ kinh doanh, hợp tác xã; chi phí đầu tư cho chuyển đổi số được tính vào chi phí hợp lệ khi xác định thuế thu nhập doanh nghiệp, đồng thời ưu tiên sử dụng sản phẩm, dịch vụ công nghệ "Make in Vietnam".
Về dữ liệu, Bộ Công an chủ trì, phối hợp với Bộ KH&CN và các bộ, ngành, địa phương (trừ Bộ Quốc phòng và Ban Cơ yếu Chính phủ) rà soát, đánh giá hiện trạng và khai thác các cơ sở dữ liệu quốc gia, dữ liệu chuyên ngành. Các bộ, ngành, địa phương được yêu cầu chuẩn hóa và đồng bộ dữ liệu lên Trung tâm dữ liệu quốc gia; ưu tiên hoàn thiện 11 cơ sở dữ liệu trọng yếu: đất đai, tài chính, giáo dục, hộ tịch, y tế, hàng hóa, xây dựng, kiểm soát tài sản – thu nhập, xử lý vi phạm hành chính, nông nghiệp và an sinh xã hội.
Ngày Chuyển đổi số quốc gia 2025 với chủ đề "Chuyển đổi số toàn dân, toàn diện, toàn trình để tăng tốc, bứt phá phát triển kinh tế số" nhấn mạnh yêu cầu chuyển đổi số lan tỏa đến mọi tầng lớp, mọi lĩnh vực, được triển khai liên tục, xuyên suốt để nâng cao năng suất lao động, cải thiện chất lượng cuộc sống, khẳng định vị thế Việt Nam trong hội nhập quốc tế sâu rộng.
Hưởng ứng Ngày Chuyển đổi số quốc gia, nhiều hoạt động thiết thực được tổ chức tại các địa phương. Tại Hà Nội, Lễ phát động phong trào Học tập số toàn dân được tổ chức nhằm nâng cao nhận thức của người dân, tổ chức và doanh nghiệp về vai trò chuyển đổi số. Tỉnh Cà Mau ra mắt Hiệp hội chuyển đổi số, tổng kết và trao giải Cuộc thi "Tìm hiểu về khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số". Tỉnh Tuyên Quang triển khai chiến dịch truyền thông cao điểm, tổ chức Ngày hội toàn dân học tập số tại các xã, phường, hướng dẫn người dân kỹ năng số cơ bản, sử dụng dịch vụ công trực tuyến, thanh toán không tiền mặt và các nền tảng số phục vụ đời sống, học tập và sản xuất.
Các địa phương điển hình khác như Quảng Trị, An Giang, Đà Nẵng, Quảng Ninh đã triển khai hiệu quả Kế hoạch số 02, nâng cao năng lực quản lý, cải cách thủ tục hành chính và phục vụ người dân – doanh nghiệp. Cán bộ Trung tâm Hành chính công xã Thượng Trạch (Quảng Trị) nỗ lực xây dựng chính quyền điện tử; Trung tâm Y tế An Phú (An Giang) hướng dẫn người dân đăng ký khám chữa bệnh bằng ki-ốt thông minh.
Ngày Chuyển đổi số quốc gia 10/10 là dịp nhìn lại thành tựu và tiếp tục hành động mạnh mẽ hơn. Với tinh thần "toàn dân tham gia, toàn diện lan tỏa, toàn trình bứt phá", mỗi cơ quan, tổ chức, doanh nghiệp và công dân được khuyến khích chung tay đưa công nghệ số trở thành công cụ hữu hiệu trong quản lý, lao động, sản xuất và đời sống hằng ngày, xây dựng một Việt Nam số phát triển bền vững, phồn vinh, hạnh phúc, góp phần vào công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước và hội nhập quốc tế.
