Khát vọng vươn lên từ tư duy đổi mới sáng tạo

Tầm nhìn chiến lược cho ĐMST

Phát biểu khai mạc Lễ hưởng ứng Ngày hội ĐMST quốc gia 2025, Phó Thủ tướng Nguyễn Chí Dũng cho biết, cách đây tròn một năm, cũng tại Trung tâm Đổi mới sáng tạo quốc gia (NIC), Thủ tướng Chính phủ đã chọn ngày 1/10 hằng năm là Ngày hội ĐMST Quốc gia. Năm nay, sự kiện càng thêm ý nghĩa khi diễn ra trong không khí hào hùng sau Lễ kỷ niệm 80 năm Cách mạng tháng Tám và Quốc khánh 2/9 của đất nước.

Phó Thủ tướng nhắc lại lời Tổng Bí thư Tô Lâm, Nghị quyết số 57-NQ/TW của Bộ Chính trị đã chỉ ra những định hướng chiến lược và được đông đảo cán bộ, đảng viên, nhà khoa học, cộng đồng doanh nghiệp trong và ngoài nước đồng thuận, xem đây như một "khoán 10" trong lĩnh vực KH&CN. Sự ủng hộ này thể hiện khát vọng phát triển mãnh liệt và quyết tâm vươn lên của dân tộc.

Phó Thủ tướng Nguyễn Chí Dũng phát biểu khai mạc.

Theo Phó Thủ tướng Nguyễn Chí Dũng, trong 9 tháng qua, Nghị quyết 57 đã nhanh chóng đi vào cuộc sống, trở thành kim chỉ nam để Chính phủ, Ban Chỉ đạo Trung ương ban hành hàng loạt cơ chế, chính sách mới, góp phần tạo chuyển động mạnh mẽ trong thực tiễn. Ngày hội ĐMST quốc gia năm 2025, với tinh thần toàn dân tham gia, toàn dân thụ hưởng, hướng tới khẳng định ĐMST là sự nghiệp chung của cả nước, không phân biệt tuổi tác, giới tính, vùng miền hay tôn giáo. Từ đô thị lớn tới miền núi, hải đảo, ĐMST phải trở thành động lực bứt phá, giúp Việt Nam phát triển nhanh, bền vững.

Ba trụ cột thúc đẩy ĐMST

Năm 2025 có ý nghĩa đặc biệt, là năm cuối thực hiện Kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội 5 năm (2021-2025) và các mục tiêu Nghị quyết Đại hội XIII của Đảng. Trong bối cảnh nhiều khó khăn, thách thức đan xen, dưới sự lãnh đạo của Đảng và sự điều hành quyết liệt của Chính phủ, tình hình kinh tế - xã hội vẫn đạt nhiều kết quả khả quan:

GDP dự kiến tăng tối thiểu 8%, GDP bình quân đầu người đạt khoảng 5.000 USD, lạm phát được kiểm soát quanh mức 4%, và phấn đấu tăng trưởng cả năm đạt 8,3-8,5%.

Trên bảng xếp hạng ĐMST toàn cầu (GII), Việt Nam tiếp tục duy trì vị thế và có bước tiến mới, tăng 3 bậc so với năm 2023, từ 53 lên 50.

Trong ASEAN, Việt Nam đã vượt Thái Lan, đứng thứ 3 sau Singapore và Malaysia. Đặc biệt, theo báo cáo GII 2025 của WIPO, Việt Nam là một trong 9 quốc gia thu nhập trung bình cải thiện nhanh nhất từ 2013 đến nay. Việt Nam cũng thuộc nhóm 2 quốc gia giữ kỷ lục 15 năm liên tiếp có thành tích vượt trội so với mức độ phát triển (cùng với Ấn Độ). Lần đầu tiên, Việt Nam vươn lên dẫn đầu thế giới ở chỉ số "Xuất khẩu hàng hóa sáng tạo".

Để đạt được các kết quả trên, có sự chủ động, khẩn trương, quyết liệt triển khai các nhiệm vụ, giải pháp được định hướng tại Nghị quyết số 57 của Bộ Chính trị nhằm góp phần chung trong "dòng chảy" tháo gỡ các rào cản, khơi thông nguồn lực để phát triển KHCN,ĐMST&CĐS.

Từ đầu năm 2025 đến nay, cả nước đã tập trung triển khai các nhiệm vụ được giao; trong đó tập trung vào 03 nhóm nhiệm vụ lớn, thúc đẩy ĐMST tại Việt Nam:

Về hoàn thiện thể chế:

Nhằm khơi thông nguồn lực cho KHCN,ĐMST&CĐS quốc gia, việc tháo gỡ các điểm nghẽn về thể chế được tập trung ưu tiên hàng đầu, như: Luật KHCN&ĐMST; Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Đấu thầu, Luật Đầu tư theo phương thức đối tác công tư; Luật Hải quan, Luật Thuế giá trị gia tăng, Luật Thuế xuất khẩu, thuế nhập khẩu, Luật Đầu tư, Luật Đầu tư công, Luật Quản lý, sử dụng tài sản công được sửa đổi, ban hành đã góp phần đơn giản hóa các thủ tục đầu tư, kinh doanh, tạo cơ chế thông thoáng và cho phép áp dụng các mức ưu đãi cao nhất cho các tổ chức, cá nhân đầu tư vào các khoa học, công nghệ, ĐMST; đồng thời tạo điều kiện để Nhà nước phát huy hơn nữa vai trò dẫn dắt trong "đặt hàng" cho các ngành, lĩnh vực công nghệ chiến lược thông qua các cơ chế ưu đãi đầu tư, ưu đãi thuế xuất nhập khẩu; đơn giản hóa thủ tục, quy trình đấu thầu, lựa chọn đối tác cung ứng để đầu tư, mua sắm, khai thác tài sản công phục vụ nghiên cứu, phát triển và ĐMST.

Tổng Bí thư Tô Lâm, Thủ tướng Phạm Minh Chính, Phó thủ tướng Nguyễn Chí Dũng tham quan gian hàng tại Ngày hội ĐMST quốc gia 2025.

Về tập trung nguồn lực ngân sách đầu tư cho KHCN,ĐMST&CĐS:

Bên cạnh cơ chế, chính sách hỗ trợ, về nguồn lực của Nhà nước, năm 2025, tổng chi cho KHCN,ĐMST&CĐS là hơn 51 nghìn tỷ đồng, đạt 2% tổng chi ngân sách nhà nước. Mức tăng bố trí ngân sách nhà nước cho lĩnh vực KHCN,ĐMST&CĐS năm 2025 tăng 22,54% so với năm 2024. Bên cạnh đó, ngân sách nhà nước cũng dành ra 25.000 tỷ đồng từ nguồn tăng thu 2024 để bổ sung cho lĩnh vực KHCN,ĐMST&CĐS đề đảm bảo năm 2025 cân đối tối thiểu 3% tổng chi NSNN cho KHCN,ĐMST&CĐS, phù hợp với chủ trương tại Nghị quyết 57.

Về phát triển nguồn nhân lực:

Nhiều cơ chế, chính sách "đột phá" về phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao đã được ban hành, từ những cơ chế, chính sách thu hút nhân tài KH&CN, đến thu hút các tổng công trình sư, kiến trúc sư trưởng.

Bên cạnh nguồn nhân lực trong nước, nguồn nhân lực là những chuyên gia, trí thức người Việt Nam ở nước ngoài cũng được kết nối, huy động để tham gia thực hiện thắng lợi Nghị quyết 57 của Bộ Chính trị; trong đó bao gồm những mạng lưới lớn như Mạng lưới ĐMST Việt Nam tại 22 quốc gia, vùng lãnh thổ với khoảng 2.500 thành viên là các chuyên gia, nhà khoa học, trí thức, doanh nhân người Việt Nam ở nước ngoài có trình độ cao.

Trong khuôn khổ Ngày hội ĐMST quốc gia 2025, diễn ra nhiều sự kiện quan trọng, như: Diễn đàn Chính sách ĐMST với chủ đề "Kiến tạo chính sách, đẩy mạnh thực thi nhằm thúc đẩy tăng trưởng kinh tế hai con số", công bố những chính sách vượt trội, tạo không gian đối thoại giữa cơ quan quản lý, doanh nghiệp và nhà đầu tư trong và ngoài nước; Triển lãm quốc tế ĐMST Việt Nam 2025, quy tụ hàng trăm doanh nghiệp, viện nghiên cứu, startup từ Mỹ, Đức, Pháp, Nhật Bản…, dự kiến đón hơn 40.000 lượt khách. Triển lãm trưng bày sản phẩm, công nghệ mới thuộc 11 ngành, lĩnh vực trọng điểm theo Quyết định 1131/QĐ-TTg ngày 12/6/2025; Diễn đàn "Thúc đẩy ĐMST, phát triển các ngành công nghệ chiến lược" tập trung vào AI, bán dẫn, lượng tử, an ninh mạng, hàng không - vũ trụ; Hoạt động chuyên đề và bên lề: Hội thảo về phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao và giáo dục STEM; khởi động Giải đấu VEX Robotics quốc gia 2026; vinh danh học sinh, sinh viên đạt giải STEM quốc tế; trải nghiệm lái thử xe điện, STEM cho giới trẻ; chương trình bình chọn sản phẩm ĐMST "Better Choice Awards".

Ngày hội Đổi mới sáng tạo quốc gia 2025.

Với chủ đề "ĐMST toàn dân - Động lực phát triển quốc gia", Ngày hội ĐMST quốc gia năm 2025 nhấn mạnh rằng ĐMST không chỉ là khẩu hiệu mà là hành động xuất phát từ mọi tầng lớp trong xã hội, mỗi cá nhân, mỗi tổ chức đều có thể đóng góp vào sự nghiệp phát triển quốc gia.