Đó là khẳng định của Thứ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ (KH&CN) Hoàng Minh trong khuôn khổ sự kiện Techfest Hải Phòng 2025.
Hệ sinh thái khởi nghiệp Việt Nam: Năng động, bền vững và đang vươn tầm khu vực
Thứ trưởng Hoàng Minh cho biết, Nghị quyết số 57 của Bộ Chính trị đã chỉ rõ: "Đổi mới sáng tạo là nhân tố then chốt để nâng cao năng lực cạnh tranh quốc gia." Đây không chỉ là yêu cầu khách quan trong giai đoạn phát triển mới, mà còn là chìa khóa giúp Việt Nam vượt qua "bẫy thu nhập trung bình", kiến tạo hệ thống đổi mới sáng tạo và hệ sinh thái khởi nghiệp sáng tạo quốc gia.
Thứ trưởng dẫn lại lời của Tổng Bí thư Tô Lâm: "ĐMST không phải là công việc riêng của ngành khoa học và công nghệ mà phải là sự nghiệp của toàn dân, toàn xã hội." Tinh thần đó cần thấm nhuần trong mọi lĩnh vực - từ quản lý nhà nước, sản xuất - kinh doanh của doanh nghiệp, đến những giải pháp thiết thực trong đời sống hằng ngày của mỗi người dân.
Năm 2025, hệ sinh thái KNĐMST Việt Nam tiếp tục phát triển mạnh mẽ và bền vững, hoạt động hỗ trợ ngày càng mở rộng cả về quy mô và chiều sâu. Đây là môi trường thuận lợi để các doanh nghiệp sáng tạo bứt phá, đóng góp tích cực vào tăng trưởng kinh tế - xã hội.
Thứ trưởng Bộ KH&CN Hoàng Minh và Phó Chủ tịch UBND TP Hải Phòng Hoàng Minh Cường tham quan các gian hàng trưng bày tại Techfest Hải Phòng 2025.
Theo Báo cáo Chỉ số hệ sinh thái khởi nghiệp toàn cầu 2025 của Startup Blink, Việt Nam tăng thêm một bậc, vươn lên vị trí thứ 55 toàn cầu, đứng thứ 5 Đông Nam Á (sau Singapore, Indonesia, Malaysia và Thái Lan) và thứ 11 khu vực châu Á - Thái Bình Dương. Đặc biệt, Việt Nam xếp thứ 28 thế giới về số lượng startup, cho thấy sự gia tăng nhanh về quy mô và sự sôi động của cộng đồng khởi nghiệp.
Hệ sinh thái ngày càng đa dạng và chuyên sâu, với những lĩnh vực tăng trưởng mạnh như công nghệ tài chính (fintech), trí tuệ nhân tạo (AI), công nghệ giáo dục (edtech), y tế (healthtech) và kinh tế tuần hoàn. Bên cạnh những "kỳ lân" như MoMo, Sky Mavis, nhiều startup mới trong lĩnh vực blockchain, điện toán đám mây, logistics đã bắt đầu vươn ra khu vực và thế giới, góp phần đưa Việt Nam trở thành trung tâm khởi nghiệp năng động hàng đầu Đông Nam Á.
Tuy nhiên, bên cạnh những kết quả đáng tự hào, hệ sinh KNST Việt Nam vẫn đối mặt nhiều thách thức, như: Số lượng doanh nghiệp KNST mới chỉ chiếm khoảng 0,4% tổng số doanh nghiệp; Việt Nam hiện mới có hai kỳ lân công nghệ; khả năng mở rộng quốc tế còn hạn chế; đầu tư mạo hiểm trong nước còn thấp; sự liên kết giữa các thành tố trong hệ sinh thái chưa thực sự bền vững…
Đột phá thể chế - Mở đường cho sáng tạo và khởi nghiệp cất cánh
Trong bối cảnh đó, Việt Nam đang chứng kiến bước ngoặt lớn khi ngày 28/6/2025, Quốc hội thông qua Luật Khoa học, Công nghệ và Đổi mới sáng tạo lần đầu tiên đưa "đổi mới sáng tạo" ngang hàng với nghiên cứu khoa học và phát triển công nghệ. Luật này quy định nhiều chính sách đột phá, trong đó: Nhà nước tăng chi ngân sách cho KH&CN và đổi mới sáng tạo tối thiểu 2% tổng chi ngân sách hằng năm.
Thứ trưởng Hoàng Minh cho biết, Bộ KH&CN đang khẩn trương tích cực phối hợp với các Bộ, ngành, địa phương xây dựng các văn bản hướng dẫn Luật và các quy định trong đó có một số nội dung sẽ triển khai ngay trong năm 2025.
Trưng bày các sản phẩm công nghệ cao tại Techfest Hải Phòng 2025.
Thứ nhất: Hình thành hệ thống trung tâm ĐMST, trung tâm hỗ trợ KNST từ trung ương tới địa phương để thực hiện chức năng kết nối giữa bên có công nghệ, có nguồn lực với các bên có nhu cầu để ứng dụng công nghệ, kết nối doanh nghiệp với viện nghiên cứu, trường đại học, hỗ trợ chuyển giao công nghệ, chuyển kết quả nghiên cứu thành sản phẩm ứng dụng vào thực tiễn, phấn đấu đến 2026 có ít nhất 100 trung tâm ĐMST.
Thứ hai: Thành lập Quỹ đầu tư mạo hiểm quốc gia và các quỹ đầu tư mạo hiểm cấp địa phương để đầu tư cho KNST. Theo đó, nhà nước sẽ góp vốn vào các quỹ và cho phép thuê các tổ chức, cán nhân trong và ngoài nước để quản lý quỹ. Các Quỹ này sẽ đầu tư và các dự án khởi nghiệp và các doanh nghiệp.
Thứ ba: Hình thành thị trường chứng khoán chuyên biệt dành cho doanh nghiệp KNST. Theo đó các nhà đầu tư trong và ngoài nước sẽ có cơ hội tham gia giao dịch cổ phiếu của doanh nghiệp KNST ngay trên sàn giao dịch chứng khoán của Việt Nam. Đây là lần đầu tiên các DNKN của Việt Nam được lên sàn như các quốc gia khác, đưa Việt Nam chứng thức vào bản đồ khởi nghiệp quốc tế.
Thứ tư: Tổ chức lại Quỹ Đổi mới công nghệ quốc gia nhằm dẫn dắt cho các quỹ phát triển KHCN, ĐMST địa phương được hỗ trợ trực tiếp cho DN đổi mới công nghệ, nâng cao năng suất.
Cùng với đó, Bộ KH&CN cũng đang trình sửa đổi Luật Sở hữu trí tuệ theo hướng tăng cường khai thác SHTT, thương mại hóa tài sản trí tuệ cho phép đưa quyền SHTT thành tài sản thế chấp và vay vốn, rút ngắn thời gian xử lý các đơn sở hữu công nghiệp, mở rộng sang các loại tài sản phi truyền thống, tài sản số và cho phép ứng dụng AI để phân tích, tổng hợp dữ liệu miễn phí.
Đồng thời, Bộ KH&CN sẽ trình sửa đổi Luật Chuyển giao công nghệ, nhằm thúc đẩy năng lực nội sinh, chuyển giao cho các tổ chức, doanh nghiệp trong nước và có chính sách giữa bên mua và bên bán khi thực hiện hoạt động chuyển giao công nghệ, thúc đẩy ứng dụng và chuyển giao công nghệ giữa bên cung và bên cầu, cho phép hình thành thị trường công nghệ, sàn giao dịch công nghệ đánh giá tổ chức trung gian, tư vấn, định giá, hỗ trợ công nghệ tạo nên giao dịch công nghệ thuận lợi, giữa các tổ chức, cá nhân và doanh nghiệp.
ĐMST không chỉ dừng lại ở các phát minh, sáng chế, mà còn bao gồm ứng dụng công nghệ, chuyển giao, khởi nghiệp sáng tạo những yếu tố then chốt giúp Việt Nam rút ngắn khoảng cách công nghệ, nâng cao năng suất lao động, hướng tới mục tiêu tăng trưởng hai con số và phát triển bền vững.
Khi doanh nghiệp là trung tâm, người dân là chủ thể, Nhà nước là kiến tạo, việc hình thành hệ sinh thái đổi mới sáng tạo toàn dân sẽ trở thành động lực xuyên suốt giúp Việt Nam bứt phá trong thời đại chuyển đổi số và cạnh tranh toàn cầu.
