Thông tư 34/2025/TT-BKHCN xác lập khung pháp lý chi tiết cho việc ưu tiên sử dụng sản phẩm, dịch vụ công nghệ số trong nước khi thực hiện thuê hoặc mua sắm bằng vốn ngân sách nhà nước. Thông tư quy định cụ thể các yêu cầu đối với sản phẩm, dịch vụ công nghệ số được hưởng ưu đãi, đồng thời làm rõ phạm vi điều chỉnh phù hợp với Luật Công nghiệp công nghệ số và pháp luật về đấu thầu.
Thông tư xác lập khung pháp lý chi tiết cho việc ưu tiên sử dụng sản phẩm, dịch vụ công nghệ số trong nước.
Đối tượng áp dụng của Thông tư gồm các cơ quan, tổ chức, doanh nghiệp và cá nhân tham gia hoặc liên quan đến hoạt động thuê, mua sắm sản phẩm, dịch vụ công nghệ số sử dụng ngân sách nhà nước. Điều này bảo đảm sự thống nhất trong triển khai ưu đãi trên quy mô toàn hệ thống cơ quan nhà nước.
Thông tư đưa ra bộ tiêu chí cốt lõi để xác định sản phẩm, dịch vụ công nghệ số được hưởng ưu đãi. Theo đó, sản phẩm công nghệ số phải được thiết kế hoặc sở hữu bởi tổ chức, doanh nghiệp Việt Nam; hoặc cá nhân là người Việt Nam. Các chủ thể này phải được thành lập theo pháp luật Việt Nam và có trụ sở chính tại Việt Nam. Đồng thời, nhà cung cấp phải có phương án hỗ trợ kỹ thuật, bảo hành, bảo trì, nâng cấp và đảm bảo dịch vụ hậu mãi.
Thông tư cũng quy định rõ tiêu chí đối với từng loại sản phẩm, dịch vụ. Điều 4 xác định quy định chi tiết đối với sản phẩm phần cứng, nhấn mạnh sản phẩm phải được thiết kế tại Việt Nam bởi tổ chức, doanh nghiệp hoặc cá nhân Việt Nam. Quyền sở hữu trí tuệ đối với thiết kế hoặc thiết bị phải được chứng minh bằng các giấy tờ pháp lý như bằng độc quyền sáng chế, giải pháp hữu ích hoặc chứng nhận đăng ký kiểu dáng công nghiệp.
Đối với sản phẩm phần mềm được hưởng ưu đãi, yêu cầu việc thiết kế, phát triển phần mềm phải do tổ chức, doanh nghiệp hoặc cá nhân Việt Nam thực hiện. Quyền sở hữu đối với mã nguồn, tài liệu kỹ thuật hoặc thiết kế phần mềm phải được chứng minh bằng các giấy chứng nhận quyền tác giả hoặc tài liệu hợp pháp xác nhận quyền khai thác. Đây là điểm mới quan trọng nhằm thúc đẩy phát triển phần mềm "Make in Vietnam".
Bên cạnh đó, Thông tư quy định trách nhiệm của các tổ chức, doanh nghiệp và cá nhân Việt Nam cung cấp sản phẩm, dịch vụ công nghệ số được ưu đãi. Các đơn vị này phải đảm bảo chất lượng và tính chính xác của thông tin công bố; đồng thời cung cấp, cập nhật dữ liệu về sản phẩm và dịch vụ trên Hệ thống thông tin quốc gia về công nghiệp công nghệ số và trên cổng thông tin điện tử của cơ quan quản lý.
Một điểm đáng chú ý là điều khoản chuyển tiếp tại Điều 7. Các hoạt động đầu tư, thuê, mua sắm sản phẩm, dịch vụ công nghệ số áp dụng tiêu chí ưu đãi theo Thông tư 40/2020/TT-BTTTT ngày 30/11/2020 vẫn được phép tiếp tục nếu đã phê duyệt kế hoạch lựa chọn nhà thầu trước thời điểm Thông tư 34/2025 có hiệu lực. Điều này bảo đảm tính liên tục trong các dự án công nghệ thông tin trong giai đoạn chuyển giao.
Với phạm vi điều chỉnh rộng, tiêu chí rõ ràng và cơ chế minh bạch, Thông tư 34/2025/TT-BKHCN được kỳ vọng tạo nền tảng thúc đẩy công nghiệp công nghệ số Việt Nam. Việc ưu tiên sử dụng sản phẩm, dịch vụ trong nước không chỉ khuyến khích đổi mới sáng tạo mà còn góp phần nâng cao năng lực tự chủ công nghệ, giảm phụ thuộc vào sản phẩm nhập khẩu, phù hợp với định hướng phát triển kinh tế số quốc gia.
