Giảm nghèo đi vào chiều sâu
Ngày 01/07/2025, tỉnh Quảng Trị mới được hình thành sau khi sáp nhập hai tỉnh Quảng Trị và Quảng Bình, đi kèm với mô hình chính quyền địa phương hai cấp. Tuy nhiên, ngay từ trước thời điểm sáp nhập, công tác giảm nghèo đã được chính quyền hai tỉnh xác định là nhiệm vụ trọng tâm, xuyên suốt trong chỉ đạo, điều hành.
Các cấp ủy, chính quyền đã chủ động lồng ghép hiệu quả các chương trình mục tiêu, dự án hỗ trợ với kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội tại địa phương, tạo điều kiện cho người dân, nhất là hộ nghèo, cận nghèo tiếp cận tốt hơn với các chính sách an sinh, sinh kế, y tế, giáo dục và nhà ở.
Trong giai đoạn 2021-2024, công tác giảm nghèo tại Quảng Bình có nhiều chuyển biến rõ nét. Nhờ triển khai đồng bộ các chính sách hỗ trợ và huy động hiệu quả nguồn lực, tỷ lệ hộ nghèo và cận nghèo trên địa bàn tỉnh giảm mạnh theo từng năm.
Tính đến cuối năm 2024, tỷ lệ nghèo đa chiều toàn tỉnh chỉ còn 6,48%, giảm 3,28% so với năm 2023, với tổng 6.893 hộ. Trong đó, tỷ lệ hộ nghèo chiếm 3,13%, với tổng số 8.162 hộ (giảm 0,92% so với cuối năm 2023), đạt 115% chỉ tiêu kế hoạch. Tỷ lệ hộ cận nghèo chiếm 3,35%, với tổng số 8.731 hộ (giảm 0,66% so với cuối năm 2023), đạt 132% chỉ tiêu kế hoạch.
Với các địa bàn đặc biệt khó khăn được ưu tiên đầu tư xây dựng kết cấu hạ tầng thiết yếu, tạo nền tảng cho phát triển sản xuất và cải thiện điều kiện sống. Hộ nghèo được tiếp cận dịch vụ y tế, giáo dục, nhà ở, nước sạch, thông tin... từ đó nâng cao chất lượng sống một cách toàn diện.
Tỉnh cũng huy động hiệu quả các nguồn lực từ ngân sách địa phương, doanh nghiệp và cộng đồng để xây dựng các mô hình sinh kế phù hợp với từng vùng, từng nhóm đối tượng. Chính cách tiếp cận đa chiều, gắn kết giữa chính sách hỗ trợ với tạo việc làm, phát triển kinh tế hộ gia đình đã tạo ra sự chuyển biến bền vững trong công tác giảm nghèo.
Nhiều địa phương trong tỉnh đã có những mô hình "thoát nghèo bền vững" hiệu quả, như hỗ trợ nông hộ phát triển chăn nuôi gia súc, trồng cây ăn quả, khởi nghiệp từ làng nghề… Những mô hình này không chỉ giúp người dân tăng thu nhập mà còn khơi dậy tinh thần tự lực vươn lên thoát nghèo.
Nông nghiệp, nông thôn Quảng Trị đang đổi mới, hiệu quả rõ rệt.
Tạo động lực mới trong giảm nghèo nhanh và bền vững
Không nằm ngoài dòng chảy chung, tỉnh Quảng Trị (trước sáp nhập) cũng đạt được nhiều thành tựu đáng ghi nhận trong công tác giảm nghèo, đặc biệt là ở khu vực đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi.
Từ năm 2022 đến 2024, tỷ lệ nghèo đa chiều toàn tỉnh giảm từ 14,93% xuống còn 11,53%, tương đương giảm 3,4 %. Các chương trình, dự án được triển khai đúng trọng tâm, tập trung vào các nhóm yếu thế, vùng sâu, vùng xa.
Nổi bật là Dự án 4 trong Chương trình mục tiêu quốc gia giảm nghèo bền vững với tổng kinh phí hơn 200 tỷ đồng đã được phân bổ để đầu tư cho đào tạo nghề, phát triển giáo dục nghề nghiệp và tạo việc làm bền vững. Giai đoạn 2021-2024, tỉnh đã tổ chức đào tạo nghề cho gần 5.000 lao động vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi, góp phần nâng tỷ lệ lao động qua đào tạo lên 75,16% vào cuối năm 2024, đạt 100% kế hoạch đề ra.
Song song với đó, chương trình xoá nhà tạm, nhà dột nát cũng được đẩy mạnh. Đến ngày 30/6/2025, tỉnh đã hoàn thành toàn bộ kế hoạch sửa chữa, xây dựng nhà ở cho hộ nghèo, hộ chính sách, về đích trước hạn hai tháng. Cụ thể, có 2.374 căn nhà được xây mới và sửa chữa cho người có công và thân nhân liệt sĩ; 7.486 căn nhà cho hộ nghèo và cận nghèo được hoàn thiện, đạt 141,5% kế hoạch đề ra.
Ngoài ra, các mô hình sinh kế như nuôi dê, nuôi bò sinh sản, trồng sắn, cây ăn quả… tiếp tục khẳng định hiệu quả tại nhiều địa phương, giúp gần 2.000 hộ thoát nghèo một cách bền vững.
Việc sáp nhập hai tỉnh Quảng Bình và Quảng Trị thành tỉnh Quảng Trị không chỉ tạo nên một đơn vị hành chính lớn mạnh hơn mà còn mở ra không gian phát triển mới cho công tác xóa đói giảm nghèo. Với quy mô lớn hơn, tỉnh có điều kiện tối ưu hóa nguồn lực, điều phối chính sách và triển khai đồng bộ các chương trình hỗ trợ.
Mô hình chính quyền địa phương hai cấp đi vào hoạt động từ ngày 1/7/2025 giúp tăng cường hiệu lực, hiệu quả quản lý, rút ngắn khoảng cách giữa chính quyền và người dân, đồng thời tạo thuận lợi trong công tác tổ chức thực hiện các chương trình an sinh xã hội.
Để tận dụng thời cơ này, Quảng Trị cần tiếp tục đẩy mạnh thực hiện các chính sách giảm nghèo theo hướng đa chiều, bền vững. Trong đó, trọng tâm là: Linh hoạt lồng ghép mục tiêu giảm nghèo vào các chương trình phát triển kinh tế - xã hội tại từng địa phương; Tăng cường đào tạo nghề, tạo việc làm bền vững, đặc biệt cho lao động nông thôn và vùng dân tộc thiểu số; Mở rộng tín dụng ưu đãi, hỗ trợ hộ nghèo phát triển sản xuất, kinh doanh, tự chủ sinh kế; Nhân rộng các mô hình giảm nghèo hiệu quả, đặc biệt các mô hình đã chứng minh thành công trong thực tiễn; Huy động sự tham gia của cộng đồng, doanh nghiệp, các tổ chức đoàn thể trong công tác giảm nghèo.
Đây không chỉ là nhiệm vụ trước mắt mà còn là chiến lược dài hạn nhằm đảm bảo mọi người dân đều được tiếp cận cơ hội phát triển, vươn lên thoát nghèo bằng chính nội lực của mình.
Việc sáp nhập không chỉ là sự kiện hành chính mà còn là cơ hội tái cấu trúc toàn diện về quản lý, điều hành và phát triển kinh tế - xã hội. Trong đó, công cuộc giảm nghèo tiếp tục giữ vai trò then chốt để nâng cao chất lượng sống và đảm bảo an sinh xã hội.
Với quyết tâm cao, sự chung tay của cả hệ thống chính trị và người dân, tỉnh Quảng Trị hoàn toàn có cơ sở để tin tưởng vào một tương lai không còn đói nghèo, nơi mọi người dân dù ở vùng thuận lợi hay khó khăn đều có cơ hội vươn lên, góp phần xây dựng một Quảng Trị mới phát triển nhanh, bền vững.
