Đẩy mạnh chế biến sâu để tăng giá trị
Lao Bảo hiện được coi là "thủ phủ" chuối của khu vực khi toàn xã có đến 450 hộ trồng chuối với tổng diện tích 885 ha. Năng suất bình quân đạt 12 tấn/ha, mỗi năm cung ứng trên 10 nghìn tấn, mang về trên 40 tỉ đồng. Dù vậy, phụ thuộc vào thương lái và thị trường xuất khẩu khiến giá chuối thường xuyên bấp bênh, ảnh hưởng lớn đến thu nhập của người dân.
Chuối sấy dẻo Toàn Cầu, đặc sản Lao Bảo, Quảng Trị.
Hiện xã Lao Bảo đang vận động người dân đầu tư thâm canh đối với vùng có điều kiện thuận lợi về đất và nước, đồng thời ứng dụng tiến bộ kỹ thuật nhằm nâng cao năng suất, chất lượng. Với những khu vực đất kém màu mỡ, xã định hướng chuyển đổi cây trồng hoặc luân canh rừng để cải tạo đất trước khi quay lại trồng chuối. Mũi nhọn chính vẫn là phát triển các sản phẩm chế biến sâu nhằm đa dạng hóa thị trường và hướng đến xuất khẩu bền vững.
Nhiều hộ dân đã chuyển hướng sản xuất, mạnh dạn đầu tư dây chuyền chế biến chuối sấy chân không, giúp thu nhập tăng gấp đôi so với trước. Sản phẩm chuối sấy chân không với thương hiệu "Chuối sấy Chánh Nhung" hiện đã đạt chứng nhận OCOP 3 sao cấp tỉnh.
Toàn khu vực biên giới phía Nam Quảng Trị hiện có gần 2.920 ha chuối đang cho thu hoạch với sản lượng hơn 42.050 tấn/năm. Khoảng 10 cơ sở chế biến đã hoạt động, góp phần ổn định đầu ra cho nông dân.
Nhân rộng các mô hình OCOP
Sự thành công của các mô hình chế biến tại Lao Bảo đã thúc đẩy nhiều đơn vị mở rộng sản xuất. Công ty TNHH Green Globe hiện sở hữu dây chuyền chế biến chuối sấy dẻo đạt OCOP 3 sao và phát triển thêm sản phẩm bột chuối xanh từ chuối tự nhiên. Phần vỏ chuối được ủ làm phân hữu cơ, tạo quy trình sản xuất khép kín.
Giới thiệu sản phẩm chuối sấy dẻo đạt OCOP 3 sao.
Ngoài ra, nhiều hộ gia đình cũng đang vận hành hiệu quả các cơ sở chế biến chuối sấy giòn và chuối sấy dẻo, tạo việc làm ổn định cho lao động địa phương.
Tại xã Tân Lập có 635,7 ha chuối với gần 400 hộ trồng, việc đầu tư chế biến sâu cũng được chú trọng. Hiện xã có hai sản phẩm chuối đạt chuẩn OCOP 3 sao.
Trái lại, xã Lìa dù sở hữu gần 400 ha chuối nhưng do thiếu cơ sở chế biến nên phụ thuộc vào thương lái, khiến giá cả bấp bênh. Điều đó khiến hai năm gần đây, việc xuất khẩu sang Trung Quốc và Thái Lan gặp khó, nông dân gần như không có lãi. Xã đang khuyến khích người dân chuyển sang chế biến để nâng cao giá trị và ổn định thu nhập.
Các địa phương trong khu vực đang thúc đẩy liên kết giữa nông dân và doanh nghiệp, ký hợp đồng bao tiêu nhằm đảm bảo đầu ra ổn định. Bên cạnh đó, các sản phẩm OCOP được hỗ trợ tham gia hội chợ, kết nối cung cầu và tìm kiếm thị trường xuất khẩu mới.
Xã Tân Lập mong muốn tiếp tục nhận được hỗ trợ trong việc ứng dụng khoa học kỹ thuật, xây dựng thương hiệu và chỉ dẫn địa lý cho sản phẩm chuối. Đồng thời, nhu cầu nâng cấp hạ tầng giao thông nông thôn, đặc biệt vào mùa mưa, là rất cấp thiết để giảm chi phí vận chuyển và thúc đẩy phát triển kinh tế.
