PGS.TS. Nguyễn Quang Địch Chủ nhiệm nhiệm vụ trìn bày những nội dung nghiên cứu và kết quả đạt được của nhiệm vụ
Động cơ tự nâng không lõi thép là một dạng động cơ điện sử dụng ổ từ và thể hiện sự kết hợp hài hòa giữa chức năng truyền động với hệ thống ổ trục từ tính mà không cần sử dụng lõi thép truyền thống hoặc ổ trục cơ học. Vai trò chính của loại động cơ này nằm ở khả năng loại bỏ lõi thép stator, giúp giảm thiểu tổn hao từ tính, nhiễu điện từ và rung động, từ đó nâng cao hiệu suất hoạt động lên mức tối ưu. Đồng thời, tính năng tự nâng sử dụng lực từ trường để duy trì vị trí rotor mà không cần tiếp xúc vật lý, giảm ma sát, mài mòn và nhu cầu bảo dưỡng định kỳ. Trong các ứng dụng thực tế, động cơ này đóng vai trò then chốt trong ngành hàng không vũ trụ, nơi đòi hỏi tốc độ quay cao và độ chính xác tuyệt đối, chẳng hạn như trong các hệ thống đẩy vệ tinh hoặc động cơ máy bay không người lái. Trong lĩnh vực y tế, nó được sử dụng trong máy bơm máu nhân tạo hoặc thiết bị chẩn đoán hình ảnh, đảm bảo hoạt động êm ái, không gây ô nhiễm và kéo dài tuổi thọ thiết bị. Ngoài ra, trong sản xuất công nghiệp, động cơ tự nâng không lõi thép hỗ trợ các máy công cụ CNC tốc độ cao, robot tự động hóa và hệ thống năng lượng tái tạo như turbine gió, góp phần nâng cao năng suất lao động và giảm chi phí vận hành.
Bộ trưởng Bộ Khoa học Công nghệ phê đã duyệt nhiệm vụ "Nghiên cứu phát triển động cơ tự nâng không dùng lõi thép theo nguyên lý lực Lorentz" do PGS.TS. Nguyễn Quang Địch làm chủ nhiệm; Viện Công nghệ Điều khiển và Tự động hóa là Cơ quan chủ trì thực hiện từ tháng 4/2023 đến tháng 12/2025 với mục tiêu chính là Thiết kế, chế tạo được động cơ tự nâng không dùng lõi thép theo nguyên lý lực Lorentz định hướng dùng trong phẫu thuật chấn thương chỉnh hình hoặc nha khoa.
Những kết quả đáng ghi nhận của nhiệm vụ:
(i) Đã chế tạo thành công 01 động cơ tự nâng không dùng lõi thép theo nguyên lý lực Lorentz và đã thử nghiệm thành công trên mô hình máy khoan đứng để khoan xương tiêu bản.
(ii) 03 Công trình khoa học được đăng tải trên tạp chí quốc tế uy tín thuộc danh mục WoS, trong đó có 01 bài thuộc nhóm Q1 và 02 bài thuộc nhóm Q2.
(iii) 02 Công trình khoa học được đăng tải trên tạp chí và Hội nghị khoa học trong nước được Hội đồng Giáo sư Nhà nước tính điểm;
(iv) 02 bằng độc quyền sáng chế liên quan đến động cơ tự nâng không dùng lõi thép theo nguyên lý lực Lorentz (được chấp nhận đơn);
(v) Đào tạo thành công 02 Thạc sĩ đã được cấp bằng; Đào tạo 02 Tiến sỹ (01 đã được cấp bằng và 01 đang nghiên cứu);
Nhiệm vụ đã có các kết quả bước đầu phát triển động cơ tự nâng không dùng lõi thép theo nguyên lý lực Lorentz:
- Làm chủ công nghệ thiết kế và chế tạo động cơ tự nâng không dùng lõi thép theo nguyên lý lực Lorentz bao gồm cả phần động cơ, phần cứng bộ điều khiển và phần mềm điều khiển thời gian thực.
- Xây dựng thành công thuật toán điều khiển tuyến tính (PID) và điều khiển trượt (SMC) để điều khiển độc lập được tốc độ quay và lực nâng rotor.
- Xây dựng mô hình máy khoan đứng để thử nghiệm và đánh giá khả năng hoạt động của động cơ trong các chế độ làm việc khác nhau.
Toàn cảnh Hội đồng nghiệm thu cấp nhà nước
Các thành viên Hội đồng nghiệm thu đánh giá cao những đóng góp của Chủ nhiệm và Cơ quan chủ trì; báo cáo tổng kết và báo cáo tóm tắt có cấu trúc hợp lý, phù hợp với yêu cầu của một báo cáo khoa học; Số lượng, khối lượng, tiến độ và chất lượng sản phẩm đều đạt yêu cầu nhiệm vụ. Với kết quả đạt được, Hội đồng nhất trí nghiệm thu đề tài mức "Đạt", đồng thời, yêu cầu nhóm nghiên cứu tiếp thu các nội dung và chỉnh sửa, hoàn thiện hồ sơ trình Bộ Khoa học và Công nghệ ra quyết định công nhận kết quả của Nhiệm vụ.
