Phát triển nguồn nhân lực số – nền tảng bền vững cho chuyển đổi số ở Tuyên Quang

Khoảng trống nhân lực và yêu cầu cấp bách

Tuyên Quang là tỉnh miền núi có địa hình rộng, nhiều vùng sâu, vùng xa, tiềm năng phát triển lớn nhưng cũng đối mặt với khoảng cách đáng kể về trình độ công nghệ và kỹ năng số so với các địa phương phát triển. Hiện tỷ lệ cán bộ, công chức cấp xã có kỹ năng công nghệ thông tin cơ bản còn thấp; nhiều xã, thị trấn chưa có cán bộ chuyên trách về công nghệ, dẫn đến việc vận hành các nền tảng số và xử lý thủ tục hành chính trực tuyến chưa đồng đều.

Nguyên nhân chủ yếu đến từ cơ chế tuyển dụng chưa linh hoạt, chính sách đãi ngộ chưa đủ hấp dẫn, điều kiện hạ tầng kỹ thuật còn hạn chế và việc đào tạo chưa mang tính thực hành cao. Ở nhiều địa bàn miền núi, thiếu kinh phí đầu tư trang thiết bị, đường truyền mạng yếu, trong khi một bộ phận cán bộ chưa được tiếp cận đầy đủ với kỹ năng chuyển đổi số. Điều này ảnh hưởng trực tiếp đến hiệu quả cải cách hành chính, năng lực phục vụ người dân và doanh nghiệp.

Hướng đi của Tuyên Quang

Trước thực trạng đó, tỉnh đã xây dựng Kế hoạch phát triển nhân lực công nghệ thông tin giai đoạn 2025–2030, xác định rõ mục tiêu “lấy con người làm trung tâm, kỹ năng số làm nền tảng”. Các sở, ngành, đặc biệt là Sở Nội vụ, Sở Khoa học và Công nghệ phối hợp triển khai đồng bộ các chương trình đào tạo, bồi dưỡng và chuẩn hóa năng lực công nghệ cho đội ngũ cán bộ ở cả ba cấp hành chính.

Đến nay, Tuyên Quang đã đào tạo và bồi dưỡng kỹ năng số cho hơn 3.000 cán bộ, công chức, viên chức, trong đó hơn 800 người được huấn luyện trực tiếp tại địa phương; hơn 2.500 người tham gia học trực tuyến qua nền tảng đào tạo MOOC của Bộ KH&CN; khoảng 850 người được bồi dưỡng chuyên đề về an toàn, an ninh thông tin. Các khóa học được thiết kế theo hướng thực tiễn, tập trung vào kỹ năng vận hành hệ thống thông tin, sử dụng chữ ký số, khai thác cơ sở dữ liệu quốc gia và xử lý hồ sơ điện tử.

Bên cạnh đào tạo, tỉnh đẩy mạnh liên kết với các trường đại học, doanh nghiệp công nghệ và tổ chức chuyên ngành để tổ chức các khóa huấn luyện ngắn hạn, tập huấn chuyên sâu và thực hành trực tiếp tại cơ sở. Mô hình “đào tạo tại chỗ – học đi đôi với làm” được áp dụng rộng rãi nhằm khắc phục tình trạng học lý thuyết nhưng không ứng dụng được vào công việc.

Cơ chế tạo động lực và mở rộng mạng lưới nhân lực số

Tuyên Quang cũng từng bước hoàn thiện chính sách khuyến khích, thu hút nhân lực công nghệ thông tin về làm việc tại cơ sở. Cơ chế hợp đồng chuyên gia công nghệ theo dự án được đề xuất nhằm linh hoạt hóa nguồn nhân lực; đồng thời, tỉnh xem xét áp dụng phụ cấp trách nhiệm cho cán bộ phụ trách chuyển đổi số, khuyến khích mô hình làm việc từ xa, chia sẻ chuyên gia giữa các đơn vị.

Hệ thống tổ công nghệ số cộng đồng được duy trì và mở rộng ở tất cả các huyện, xã, phường, với hàng nghìn thành viên là cán bộ trẻ, đoàn viên thanh niên, giáo viên và người dân am hiểu công nghệ. Đây được xem là “hạt nhân chuyển đổi” ở cơ sở, góp phần lan tỏa kỹ năng số tới người dân, hỗ trợ tiếp cận dịch vụ công, thanh toán điện tử và ứng dụng công nghệ vào đời sống.

Hướng tới phát triển bền vững

Mục tiêu đến năm 2030, Tuyên Quang đặt ra các chỉ tiêu cụ thể: 100% cán bộ, công chức, viên chức được trang bị kỹ năng số cơ bản; 80% cơ quan hành chính ứng dụng phân tích dữ liệu trong quản lý và ra quyết định; 100% dịch vụ công trực tuyến toàn trình được vận hành ổn định ở cả ba cấp; Mỗi huyện có ít nhất một trung tâm đào tạo, thực hành kỹ năng số cộng đồng. 

Tỉnh cũng dự kiến thành lập Trung tâm Đào tạo và Thực hành Chuyển đổi số Tuyên Quang, làm đầu mối triển khai các chương trình bồi dưỡng, nghiên cứu, thử nghiệm giải pháp công nghệ mới. Cùng với đó là các chính sách học bổng, liên kết đào tạo với doanh nghiệp công nghệ, nhằm hình thành hệ sinh thái nhân lực số khép kín – từ đào tạo, thực hành đến ứng dụng.

Hướng tới một nền quản trị dựa trên con người và tri thức

Phát triển nguồn nhân lực số không chỉ để vận hành công nghệ, mà là thay đổi tư duy phục vụ, hình thành văn hóa số trong hoạt động công vụ và đời sống xã hội. Khi mỗi cán bộ có thể chủ động sử dụng công nghệ để giải quyết công việc, và mỗi người dân biết tận dụng công nghệ để tiếp cận dịch vụ, giao thương và học tập, quá trình chuyển đổi số mới thật sự đi vào chiều sâu.

Với cách tiếp cận này, Tuyên Quang đang từng bước thu hẹp khoảng cách số giữa miền núi và đồng bằng, xây dựng nền hành chính hiện đại, minh bạch và phục vụ. Đầu tư cho con người, đặc biệt là nhân lực số chính là đầu tư cho tương lai phát triển bền vững của tỉnh trong kỷ nguyên số.