Tăng cường hợp tác trong tổ chức tuyển chọn nhiệm vụ nghiên cứu tiên phong

Tăng cường hợp tác song phương trong các lĩnh vực nghiên cứu mũi nhọn

Tại Lễ ký kết, ông Andrei Blinov, Phó Tổng Giám đốc RSF và ông Ngô Sỹ Quốc, Phó Giám đốc NAFOSTED đã ký kết Biên bản ghi nhớ (MOU), khẳng định quyết tâm đồng hành thúc đẩy hợp tác nghiên cứu khoa học giữa hai quốc gia.

Theo MOU, NAFOSTED và RSF sẽ tăng cường hợp tác song phương trong triển khai các chương trình tuyển chọn các đề tài nghiên cứu chung, hướng đến việc phát huy thế mạnh của các nhóm nghiên cứu của hai quốc gia, thúc đẩy các nghiên cứu mang tính tiên phong (frontier research), mũi nhọn, có hàm lượng tri thức cao và đóng góp thiết thực cho sự phát triển khoa học.

Việc hợp tác được triển khai theo hình thức tài trợ cho các nhóm nghiên cứu quốc tế song phương: Mỗi đề tài phải có sự tham gia của một nhóm nghiên cứu Việt Nam và một nhóm nghiên cứu Nga. Đây là mô hình hợp tác hiệu quả, giúp các nhóm khoa học tăng cường trao đổi học thuật, tiếp cận hạ tầng nghiên cứu và phương pháp luận hiện đại, đồng thời tạo môi trường thuận lợi để các nhà khoa học trẻ nâng cao năng lực nghiên cứu trong bối cảnh hội nhập quốc tế sâu rộng.

Đợt tuyển chọn đầu tiên dự kiến triển khai vào tháng 9/2026, tập trung vào hai lĩnh vực ưu tiên có thế mạnh và tiềm năng hợp tác lớn là Vật lý và Khoa học biển. Đây đều là những lĩnh vực nghiên cứu chuyên sâu, đòi hỏi tri thức và công nghệ hiện đại, đồng thời có ý nghĩa quan trọng đối với chiến lược phát triển KH&CN của cả Việt Nam và Liên bang Nga. 

Các đợt tuyển chọn tiếp theo sẽ được xây dựng thông qua cơ chế tham vấn chung giữa hai cơ quan, bảo đảm phù hợp định hướng ưu tiên nghiên cứu của mỗi nước và bối cảnh quốc tế.

Cơ chế tài trợ minh bạch, độc lập và bảo đảm hiệu quả

Một trong những nội dung quan trọng của MOU là quy định rõ ràng về cơ chế tài trợ và tổ chức triển khai theo nguyên tắc song song - minh bạch - không giao thoa kinh phí. 

Theo đó, mỗi bên sẽ trực tiếp tài trợ cho nhóm nghiên cứu thuộc quốc gia mình theo quy định nội bộ. RSF tài trợ cho nhóm nghiên cứu Nga với kinh phí từ 4 - 7 triệu ruble/năm tùy quy mô đề tài, NAFOSTED hỗ trợ nhóm nghiên cứu Việt Nam mức tối đa 10 tỷ đồng cho chu kỳ 3 năm, đồng thời có thể xem xét nâng mức hỗ trợ đối với các đề tài đặc biệt có giá trị học thuật hoặc tiềm năng ứng dụng cao. 

Ngoài nguồn tài trợ từ quỹ, các đề tài cũng có thể nhận đồng tài trợ từ doanh nghiệp hoặc tổ chức liên quan, nhằm thúc đẩy mối liên kết giữa nghiên cứu khoa học và nhu cầu phát triển công nghiệp, đóng góp vào đổi mới sáng tạo quốc gia.

Quy trình đánh giá đề tài được thực hiện độc lập tại mỗi quỹ, tuân thủ chuẩn mực khoa học và bảo đảm tính khách quan. Kết quả được xếp theo ba mức A, B, C; chỉ những đề xuất đạt đánh giá cao nhất từ cả hai bên mới được lựa chọn tài trợ. Cơ chế này nhằm bảo đảm chất lượng nghiên cứu và tối ưu hóa hiệu quả sử dụng nguồn lực, đồng thời lựa chọn đúng những nhiệm vụ có giá trị học thuật nổi bật và tiềm năng ứng dụng cao.

MOU cũng nhấn mạnh yêu cầu tuân thủ các chuẩn mực đạo đức và pháp lý trong nghiên cứu khoa học, đặc biệt đối với nghiên cứu liên quan đến con người, động vật thí nghiệm, vật liệu sinh học và môi trường. 

Mỗi bên có trách nhiệm bảo đảm tuân thủ quy định pháp luật và tiêu chuẩn chuyên môn của quốc gia mình. Quyền sở hữu trí tuệ của kết quả nghiên cứu được xác lập theo pháp luật hai nước và các thỏa thuận hợp tác, bảo đảm hài hòa lợi ích giữa các bên tham gia, nhất là khi có doanh nghiệp đồng tài trợ.

Việc ký kết MOU giữa NAFOSTED và RSF không chỉ tạo nền tảng để các nhóm nghiên cứu của hai nước triển khai các nhiệm vụ tiên phong, mà còn góp phần củng cố quan hệ hữu nghị truyền thống Việt - Nga trong lĩnh vực KH&CN. Đồng thời mở ra cơ hội để các nhà khoa học Việt Nam tiếp cận nguồn lực quốc tế, tham gia mạng lưới nghiên cứu uy tín, nâng cao vị thế khoa học nước nhà trên trường quốc tế, đồng thời đóng góp thiết thực cho phát triển kinh tế - xã hội.

 Việc ký kết MOU cũng là minh chứng cho nỗ lực chung của hai quỹ trong việc thúc đẩy nghiên cứu khoa học theo hướng chuẩn mực, bền vững và hội nhập, phù hợp xu thế phát triển toàn cầu. Sự kiện được tổ chức trong không khí hữu nghị và tin cậy, thể hiện quyết tâm của NAFOSTED và RSF trong việc đưa hợp tác khoa học Việt - Nga đi vào chiều sâu, thực chất và hiệu quả, hướng tới mục tiêu xây dựng nền KH&CN hiện đại, kết nối rộng mở với thế giới.