Tăng trưởng thị trường Halal toàn cầu - Cơ hội cho doanh nghiệp Việt

Chứng nhận Halal - Nâng tầm giá trị thương hiệu

Tại Việt Nam, những doanh nghiệp đạt chứng nhận Halal đã nhanh chóng đầu tư công nghệ mới, vừa nâng tầm giá trị thương hiệu, vừa mở rộng, tiêu thụ, xuất khẩu các sản phẩm Halal. Điển hình tại Công ty CPV Bình Phước, một trong những doanh nghiệp năng động trong việc xuất khẩu gia cầm, chỉ tính riêng trong năm 2023, doanh số xuất khẩu của nhà máy đã tăng hơn 3 lần so với năm 2021 và xuất khẩu đi các thị trường gồm: Nhật, Hồng Kông (Trung Quốc), Lào, Campuchia…

Để đạt các tiêu chuẩn về Halal, các trang trại CPV Food Bình Phước được kiểm tra và giám sát chặt chẽ giữa cơ quan thú y nhà nước và cùng với sự kiểm tra chặt chẽ của công ty. Mỗi lô gà khi xuất trại đều được lấy mẫu ngẫu nhiên đảm bảo các chỉ tiêu cúm gia cầm, NDV, AI, Antibio, Pesticide đạt theo yêu cầu tiêu chuẩn của chính phủ và các nước xuất khẩu để sản xuất và chế biến thành phẩm an toàn cho người tiêu dùng sử dụng. Sau 4 năm hoạt động, nhà máy đạt được các chứng nhận: ISO 9001, ISO 22000, GFSI, BRC và FSSC. Hiện Công ty CPV Food Bình Phước cũng là một trong số doanh nghiệp trong ngành chăn nuôi đạt chứng nhận chuẩn Halal quốc tế.

Một ví dụ điển hình khác, Công ty TNHH Sản xuất - chế biến - kinh doanh xuất nhập khẩu Hương Quế đã đầu tư hơn 1 tỷ đồng cho dây chuyền công nghệ mới, phục vụ sản xuất các dòng sản phẩm theo đơn đặt hàng của đối tác quốc tế. Ông Nguyễn Xuân Sơn, Giám đốc công ty cho biết, tình hình sản xuất, kinh doanh từ đầu năm 2025 đến nay vẫn duy trì đà tăng trưởng ổn định, doanh thu tăng khoảng 7% so với cùng kỳ năm 2024. Doanh nghiệp vẫn đều đặn xuất khẩu sang các thị trường truyền thống như: Châu âu, Nam Mỹ…

Để có thành công bước đầu, thời gian qua, công ty đã tập trung đầu tư hệ thống máy móc hiện đại, dây chuyền chế biến tiên tiến, công nghệ mới để chuẩn hóa sản phẩm theo yêu cầu của từng thị trường, đặc biệt là thị trường Halal. Việc đáp ứng các tiêu chí nghiêm ngặt của thị trường này không chỉ giúp nâng cao giá trị thương hiệu mà còn tạo tiền đề để doanh nghiệp mở rộng quy mô sản xuất, hướng tới phát triển bền vững.

"Những tháng cuối năm 2025 và sang năm 2026, công ty tiếp tục đặt trọng tâm vào các thị trường xuất khẩu lớn như Châu âu, Nam Mỹ và thị trường Halal. Tín hiệu của các thị trường này đang rất tích cực", ông Sơn cho hay.

Một dẫn chứng khác, Công ty TNHH Ottogi Việt Nam được thành lập vào năm 2007, chính thức bắt đầu hoạt động sản xuất từ năm 2010, chuyên sản xuất và phân phối nhiều sản phẩm thực phẩm như tương cà, xốt mayonnaise, mù tạt mật ong, giấm, sốt ướp thịt và đặc biệt là các dòng mì Jin nổi tiếng.

Bên cạnh sản xuất nội địa, Ottogi Việt Nam còn nhập khẩu và phân phối các sản phẩm từ tập đoàn tại Hàn Quốc, bao gồm miến, rong biển, gia vị chế biến và nhiều sản phẩm thực phẩm tiện lợi khác. Để mở rộng thị trường, Ottogi Việt Nam đã tái cấu trúc dây chuyền, tìm kiếm nguyên liệu thay thế, vượt qua nhiều kiểm định để đạt chứng nhận MUI Halal. Với kết quả này, Ottogi Việt Nam là công ty sản xuất mì đầu tiên đạt chứng nhận MUI Halal tại Việt Nam, đồng thời, tiên phong đưa mì gói từ Việt Nam tiếp cận thị trường Hồi giáo. Điều này được coi là bước tiến trong ngành mì ăn liền tại Việt Nam có cơ hội tiếp cận với các thị trường lớn như Indonesia, Malaysia, Trung Đông và nhiều quốc gia Hồi giáo khác.

"Với chứng nhận này, Ottogi khẳng định cam kết nâng cao tiêu chuẩn chất lượng, đảm bảo minh bạch trong sản xuất và hướng đến mục tiêu mở rộng thị trường toàn cầu", đại diện Ottogi Việt Nam cho biết.

Cần tiêu chuẩn hóa đồng bộ các khâu

Cùng với lợi thế, tiềm năng phát triển thị trường Halal đối với doanh nghiệp Việt, thì hiện nay, một trong những khó khăn là nhận thức của nhiều doanh nghiệp Việt về tiềm năng và yêu cầu của thị trường Halal còn thiếu, dẫn đến việc chưa khai thác hiệu quả thị trường này. Theo đại diện Ottogi Việt Nam, ngoài quy trình kiểm tra từ việc đầu tư dây chuyền sản xuất do chính các giám sát viên Indonesia trực tiếp thực hiện, khó khăn đầu tiên nằm ở nguyên liệu đầu vào bởi khi sản xuất theo tiêu chuẩn Halal, nhiều nguyên liệu thông thường không thể sử dụng. Do đó, để giữ nguyên hương vị sản phẩm, Otogi phải tìm kiếm nguyên liệu đáp ứng tiêu chuẩn Halal.

Ngoài ra, các doanh nghiệp Việt cần phải lưu ý tới, đó là tiêu chuẩn hóa trong các khâu, bà Wong Chia Chiann, Tổng lãnh sự quán Malaysia cho hay, thực phẩm Halal không chỉ không có thịt lợn hoặc không có cồn, mà nguồn thịt hoặc gia cầm cũng phải từ động vật được cho phép tiêu thụ (gà, gia súc, cừu) và phải được giết mổ theo quy tắc Hồi giáo để biến chúng thành Halal.

Vì vậy, cần tiêu chuẩn hóa trong khâu vệ sinh và đảm bảo sạch sẽ. Trong khi đó, động vật ăn thịt, động vật lưỡng cư (như ếch), côn trùng không phải là Halal. Ngoài ra, bất kỳ sự nhiễm bẩn nào từ các nguyên tố bị cấm hoặc chất bẩn cũng khiến thực phẩm không phải là Halal. Về mặt đóng gói/bảo quản, thực phẩm không phải Halal và thực phẩm Halal phải được bảo quản riêng biệt để tránh bị nhiễm bẩn. Toàn bộ dây chuyền sản xuất phải hợp vệ sinh và không gây hại cho sức khỏe.

"Doanh nghiệp Việt muốn được chứng nhận Halal phải có đủ thông tin và kiến thức đâu là sản phẩm được phép và không được phép theo luật Hồi giáo, ví dụ gạo là được phép và thịt lợn thì không được phép. Các sản phẩm Halal và không Halal không thể được sản xuất trong cùng một dây chuyền sản xuất. Việc loại bỏ một thành phần không phải Halal sẽ không làm cho sản phẩm trở thành Halal trở lại. Tất cả nguồn thực phẩm, quy trình vệ sinh cần phải được chứng minh trong quá trình chứng nhận Halal", bà Wong Chia Chiann lưu ý.

Cùng với giá trị gia tăng chưa cao từ các sản phẩm Halal xuất khẩu chủ yếu vẫn là nông sản, nguyên liệu thô, để khắc phục một số tồn tại, đồng thời hướng tới mở rộng thị trường, phát triển bền vững cho doanh nghiệp Việt, theo TS. Trần Quang Phú, Học viện Chính trị Quốc gia Hồ Chí Minh, Việt Nam có thể tham khảo kinh nghiệm ở một số nước ở Đông Nam á như Malaysia, Indonesia, Thái Lan… để xây dựng một hệ sinh thái Halal có hệ thống, hướng tới tham gia chuỗi cung ứng toàn cầu các sản phẩm liên quan đến Halal.

Ngoài ra, các quốc gia trên đều có chính sách chiến lược hỗ trợ doanh nghiệp, đặc biệt là doanh nghiệp nhỏ và vừa (SMEs) tham gia thị trường Halal như: Malaysia triển khai Chương trình Phát triển Doanh nghiệp Halal SME, cung cấp tài chính, đào tạo và hỗ trợ chứng nhận Halal; Indonesia có các khu công nghiệp Halal giúp doanh nghiệp tiếp cận hạ tầng và nguồn lực sản xuất Halal; Thái Lan thành lập Hội đồng thương mại Halal nhằm kết nối doanh nghiệp với thị trường Hồi giáo… Việt Nam có thể học hỏi bằng cách hỗ trợ chi phí chứng nhận Halal cho SMEs, xây dựng các khu công nghiệp Halal để thu hút đầu tư, kết hợp kết nối doanh nghiệp với đối tác Hồi giáo thông qua hội nghị, hội thảo, hội chợ thương mại... , điều này sẽ giúp doanh nghiệp Việt có cơ hội tiếp cận và mở rộng thị trường Halal.