Hiện nay, thương mại điện tử đã mang lại rất nhiều lợi ích cho người nông dân.
Kết nối dễ dàng giữa nông dân và người tiêu dùng: Nông dân có thể đưa sản phẩm của mình lên các sàn TMĐT, giúp người tiêu dùng dễ dàng tìm kiếm và mua các sản phẩm từ các vùng miền khác nhau. Điều này giúp người dân, đặc biệt là nông dân, tăng trưởng doanh thu và mở rộng thị trường tiêu thụ sản phẩm. Thương hiệu và giá trị sản phẩm: Sản phẩm của mỗi vùng miền, chẳng hạn như chuối, không còn là sản phẩm đồng nhất mà có thể xây dựng thương hiệu, tạo giá trị riêng biệt cho sản phẩm thông qua nguồn gốc xuất xứ và quy trình sản xuất. Ví dụ, một quả chuối từ Lâm Đồng có thể được định giá cao hơn nhờ việc chứng minh quy trình trồng trọt đặc biệt, quy mô sản xuất bền vững, hoặc chất lượng tuyệt vời do điều kiện tự nhiên tại địa phương. Công nghệ và khả năng bảo đảm chất lượng: Sàn TMĐT có thể yêu cầu nhà cung cấp cung cấp thông tin chi tiết về quy trình sản xuất và đảm bảo chất lượng sản phẩm, điều này sẽ giúp nâng cao niềm tin của người tiêu dùng và giảm thiểu nguy cơ hàng giả, hàng kém chất lượng. Lợi ích cho người tiêu dùng: Người tiêu dùng có thể mua sắm từ bất kỳ đâu với nhiều lựa chọn sản phẩm, giá cả cạnh tranh, và thông tin minh bạch về sản phẩm. Không cần phải ra chợ hoặc siêu thị, mọi thứ có thể được thực hiện qua điện thoại thông minh hoặc máy tính.
Tuy vậy, bên cạnh những lợi ích cũng nảy sinh nhiều vấn đề như khó khăn về hạ tầng, vận chuyển. Một số khu vực, đặc biệt là vùng sâu vùng xa, vẫn gặp khó khăn về kết nối Internet và hạ tầng vận chuyển. Tuy nhiên, các sàn TMĐT đã hợp tác với các doanh nghiệp vận chuyển trong nước, tận dụng hạ tầng bưu chính sẵn có, để cải thiện việc giao hàng tới những khu vực này. Các nền tảng TMĐT còn tích hợp các công nghệ mới như IoT (Internet of Things) và Big Data để theo dõi quá trình sản xuất và bán hàng, giúp tối ưu hóa quy trình và giảm thiểu thất thoát trong chuỗi cung ứng.
Lợi ích từ thanh toán điện tử đối với người dân nông thôn
Tiện lợi và tiết kiệm thời gian: Người dân có thể thanh toán hóa đơn (học phí, viện phí, mua sắm) mà không cần phải đi tới các quầy thu tiền. Điều này đặc biệt hữu ích với những người ở vùng sâu vùng xa, nơi các dịch vụ thanh toán truyền thống chưa phát triển. Tăng cường sự bảo mật và an toàn: Việc sử dụng các phương thức thanh toán điện tử (QR code, ví điện tử, chuyển khoản qua ngân hàng) giúp tránh các rủi ro về gian lận và thất thoát tiền mặt. Thanh toán học phí, viện phí dễ dàng: Các trường học và bệnh viện đang ngày càng chuyển sang hệ thống thanh toán điện tử, cho phép phụ huynh và bệnh nhân thanh toán từ xa thông qua điện thoại thông minh hoặc máy tính mà không cần phải di chuyển. Hỗ trợ thanh toán trong môi trường nông thôn: Các ngân hàng và ví điện tử đã phát triển các ứng dụng di động dễ sử dụng, hỗ trợ người dân ở vùng nông thôn thực hiện thanh toán điện tử thông qua điện thoại thông minh hoặc các điểm giao dịch ngân hàng gần nhất.
Ứng dụng công nghệ số đối với nông nghiệp
Giải pháp cho vấn đề truyền thống: Các công nghệ số như ứng dụng điện thoại, dữ liệu lớn (Big Data), AI, IoT, giúp nông dân cải thiện các hoạt động canh tác như tưới tiêu, phân bón, điều chỉnh nhiệt độ và độ ẩm trong nhà kính. Các nền tảng số có thể cung cấp các dịch vụ tư vấn cho nông dân về các phương pháp canh tác hiệu quả, phòng trừ sâu bệnh, dự báo thời tiết và thu hoạch. Cải thiện năng suất và giảm thiểu rủi ro: Các nền tảng nông nghiệp số có thể giúp nông dân dự đoán chính xác thời điểm thu hoạch tối ưu, tăng năng suất cây trồng và vật nuôi, và giảm thiểu các thiệt hại do sâu bệnh hay thời tiết xấu. Dữ liệu thu thập từ các cảm biến có thể cung cấp thông tin thời gian thực về tình trạng sức khỏe của cây trồng hoặc vật nuôi. Tăng trưởng bền vững: Các giải pháp nông nghiệp số còn giúp nông dân theo dõi mức độ sử dụng nước, thuốc trừ sâu, phân bón, từ đó tối ưu hóa việc sử dụng tài nguyên và giảm thiểu tác động xấu đến môi trường. Hệ thống thông minh và tự động: Các công nghệ như máy bay không người lái (drone) và hệ thống tưới tiêu tự động đang được áp dụng để giảm thiểu sức lao động của nông dân, tăng cường hiệu quả và chính xác trong quá trình canh tác.
Lợi ích của truy xuất nguồn gốc sản phẩm
Minh bạch và bảo vệ người tiêu dùng: Việc truy xuất nguồn gốc giúp đảm bảo rằng các sản phẩm thực phẩm và hàng hóa đều có thông tin rõ ràng về nguồn gốc và quy trình sản xuất. Ví dụ, người tiêu dùng có thể quét mã QR trên sản phẩm để biết nguồn gốc của thịt, rau quả hay các mặt hàng tiêu dùng khác. Chống gian lận và bảo vệ thương hiệu: Các nền tảng công nghệ giúp kiểm tra và giám sát chuỗi cung ứng, bảo vệ các thương hiệu nông sản chất lượng và ngăn chặn việc làm giả hoặc gian lận trong sản phẩm. Quản lý chất lượng và truy cứu khi có sự cố: Trong trường hợp có sự cố liên quan đến ngộ độc thực phẩm hoặc các vấn đề về chất lượng, việc có sẵn dữ liệu về nguồn gốc và quy trình sản xuất sẽ giúp cơ quan chức năng nhanh chóng truy xuất nguồn gốc và xử lý kịp thời. Khuyến khích sản xuất bền vững: Truy xuất nguồn gốc bằng công nghệ giúp thúc đẩy các doanh nghiệp và nông dân sản xuất theo các tiêu chuẩn bền vững, nhằm cải thiện chất lượng sản phẩm và bảo vệ môi trường.
Những công nghệ này đang mở ra những cơ hội lớn cho nền kinh tế số tại Việt Nam, giúp các ngành như nông nghiệp phát triển nhanh chóng, đồng thời mang lại những lợi ích lớn cho người tiêu dùng và các doanh nghiệp. Các xu hướng công nghệ mới như TMĐT, thanh toán điện tử, nông nghiệp số và truy xuất nguồn gốc bằng công nghệ không chỉ giải quyết các vấn đề về chuỗi cung ứng mà còn thúc đẩy sự minh bạch và bền vững trong sản xuất và tiêu thụ.
