Trẻ được tiếp cận hình ảnh đẹp, màu sắc phong phú, khiến việc học trở nên tự nhiên và hấp dẫn hơn nhờ AI.
Nếu như trước đây giáo viên mầm non gắn với những câu chuyện cổ tích, bài hát và đồ chơi đầy màu sắc, thì nay họ đang dần trở thành những “nhà sư phạm công nghệ”. Với ChatGPT và các công cụ sinh nội dung tự động, giáo viên có thể tạo ra câu đố, truyện kể, hoạt động tương tác phù hợp từng độ tuổi và mức độ nhận thức của trẻ. AI còn hỗ trợ đánh giá sự phát triển của từng trẻ, phân tích hành vi, ngôn ngữ và khả năng nhận thức, giúp giáo viên đưa ra biện pháp can thiệp sớm và hiệu quả, nhất là với trẻ có nhu cầu đặc biệt hoặc tài năng tiềm ẩn.
Ở lứa tuổi mầm non, trực quan là chìa khóa vàng để kích thích sự chú ý và phát triển nhận thức. Nhờ các công cụ như Canva AI, giáo viên dễ dàng tạo học liệu sinh động mà không cần kỹ năng đồ họa. Trẻ được tiếp cận hình ảnh đẹp, màu sắc phong phú, khiến việc học trở nên tự nhiên và hấp dẫn hơn. Cùng với đó, Quizizz tích hợp AI biến mỗi lần kiểm tra thành một trải nghiệm vui nhộn: cuộc thi nhỏ, nhân vật hoạt hình, phần thưởng ảo… Tất cả giúp trẻ hứng thú tham gia, trong khi giáo viên thu được dữ liệu chính xác và tự động về tiến độ học của từng trẻ.
Không chỉ trong lớp học, AI còn giúp giảm đáng kể khối lượng công việc hành chính, vốn là gánh nặng lớn nhất với giáo viên mầm non. Lập kế hoạch, viết nhận xét, theo dõi sự tham gia, ghi nhật ký phát triển, liên lạc với phụ huynh… đều có thể được tự động hóa một phần. Nhờ vậy, giáo viên có nhiều thời gian hơn để tương tác trực tiếp, quan sát và chăm sóc trẻ – điều mà không công nghệ nào có thể thay thế.
Các chuyên gia khẳng định AI chỉ là công cụ hỗ trợ, không bao giờ thay thế được vai trò của giáo viên. PGS.TS Nguyễn Bá Minh, Vụ trưởng Vụ Giáo dục Mầm non (Bộ GD&ĐT) nhấn mạnh rằng, giáo dục trẻ nhỏ cần sự ấm áp, thấu hiểu và truyền cảm hứng, những yếu tố chỉ con người mới có. TS. Kim Mạnh Tuấn (ĐH Giáo dục – ĐHQG Hà Nội) cũng đưa ra bức tranh lớp học tương lai với robot thông minh, màn hình cảm ứng, trợ lý ảo… nhưng giáo viên vẫn giữ vai trò điều phối trung tâm, đảm bảo an toàn, cảm xúc và kết nối cho trẻ.
Những nghiên cứu điển hình từ Hàn Quốc càng khẳng định tiềm năng của công nghệ trong hỗ trợ trẻ nhỏ. Trong trị liệu cho trẻ mắc ung thư, robot đã giúp trẻ ổn định cảm xúc, giảm lo âu và thậm chí dạy các kỹ năng sống một cách nhẹ nhàng. Sự gắn bó giữa robot và trẻ tạo ra không gian an toàn, giúp trẻ hồi phục tinh thần tốt hơn, một gợi ý đầy giá trị cho giáo dục mầm non.
Trong lĩnh vực nội dung số, AI tiếp tục mang đến nhiều đột phá. Giáo viên mầm non, dù không có kỹ năng quay dựng hay thiết kế chuyên nghiệp, vẫn có thể tạo ra video bài giảng, truyện kể, học liệu tương tác nhờ các công cụ như Pika, Copilot, ChatGPT… ThS. Nguyễn Thị Phương (CĐ Sư phạm Trung ương) đã chia sẻ nhiều kỹ thuật thực hành để giáo viên có thể ứng dụng ngay trong lớp học, giúp trẻ tiếp cận kiến thức qua hình ảnh, âm thanh và trải nghiệm đa giác quan.
Trẻ được hướng dẫn phát âm tiếng Anh qua nhận diện giọng nói, học đàn piano bằng trợ lý thông minh.
Không chỉ lý thuyết, các buổi thao giảng tại nhiều trường mầm non đã cho thấy hiệu quả thực tế của việc áp dụng AI. Trẻ được hướng dẫn phát âm tiếng Anh qua nhận diện giọng nói, học đàn piano bằng trợ lý thông minh, khám phá cảnh đẹp ba miền Việt Nam qua video AI, tham gia các trò chơi tương tác cá nhân hóa theo năng lực. Các đại biểu tham dự thao giảng đánh giá cao tính sinh động, khả năng cá nhân hóa và sự chủ động của trẻ trong từng hoạt động.
AI không phải để thay thế giáo viên mà để nâng cao năng lực, giúp họ sáng tạo hơn, hiệu quả hơn và có thêm công cụ để chăm sóc, giáo dục trẻ một cách toàn diện. Với sự đồng hành của AI, những bài học trong lớp mầm non sẽ ngày càng sinh động, giàu cảm hứng và phù hợp hơn với từng trẻ, tạo nền tảng vững chắc cho một thế hệ công dân số tương lai.
